نویسنده: عبدالجلیل سروش

شمار زیادی از فرهنگیان و سیاسیون به تصمیم شهرداری مبنی بر تخریب سینمای پارک در شهر نو کابل واکنش نشان داده‌اند. این فرهنگیان تخریب سینمای پارک را هم‌طراز ویرانی پیکر بودا در مقیاس کوچک می‌دانند.

شهرداری کابل می‌گوید که کار تخریب سینمای پارک در شهر نو کابل امروز (دوشنبه، نوزدهم عقرب) آغاز شده است. این اقدام بر اساس تصمیم امرالله صالح، معاون نخست ریاست جمهوری کشور روی دست گرفته شده است. اما شمار زیادی از فرهنگیان، سیاسیون و شهروندان کشور با این اقدام مخالف هستند.

فرهاد دریا، هنرمند شناخته شدۀ کشور با نشر یک نامۀ سرگشاده خطاب به معاون نخست ریاست جمهوری در این پیوند نوشته است: «تخریب سینمای پارک، صرف‌نظر از آن که به جایش چه چیزی اعمار می‌شود، با ویرانی بودا در بامیان تفاوتی ندارد.» آقای دریا در این نامه‌ می‌افزاید که کابل نه تنها یک شهر؛ بلکه یک فرهنگ است، سینمای پارک یکی از بناهای ارزش‌مند فرهنگی کابل تلقی می‌شود و تخریب این سینما به معنای ویران کردن فرهنگ کابل است.

آقای دریا، معاون نخست ریاست جمهوری و شهرداری کابل را به پرهیز از ویرانی سینمای پارک فراخوانده و خاطر‌نشان می‌سازد که این بنای فرهنگی باید ترمیم و دوباره احیا شود.

همچنان خالد نویسا، نویسندۀ شناخته‌‌شدۀ کشور، تخریب سینمای پارک را در شرایطی که به گفتۀ او «آشفته‌گی دست به شاهکاری زده است» نادرست می‌داند. از سوی هم ضیای شهریار، خبرنگار مطرح کشور مقیم در لندن دیدگاه حکومت برای تخریب سینمای پارک را به شکل کنایه‌آمیزی «شاهکار» توصیف می‌کند. آقای شهریار نوشته است: «با هیچ محاسبه‌یی نمی‌توان تصور کرد که در یک اقدام فوری، تصمیم به نابودی کامل یک بنای تاریخی کابل بدون هیچ رأی‌زنی و مشوره، کار درستی تلقی شود.»

همزمان با این، محمود صیقل نمایندۀ پیشین افغانستان در سازمان ملل متحد، ویرانی این سینما را «قدرت‌نمایی در ویرانی» می‌خواند. او نوشته است که تعصب، تقلب و فساد را با قدرت‌نمایی در تخریب نمی‌توان مشروعیت بخشید.» آقای صیقل خاطرنشان می‌سازد که مکان‌های فرهنگی از جمله سینمای پارک در شهر نو کابل به جای تخریب، باید بازسازی شود. او می‌گوید، اگر حکومت به مکان‌های فرهنگی علاقه‌مند است، باید جاهای دیگری را برای اعمار چنین بناها اختصاص دهد.

کاظم ریحان، سینماگر افغانستان در این پیوند نوشته است که ویران کردن این سینما به معنای «لگد‌مال» کردن روح، فرهنگ و تاریخ کابل است. او می‌گوید‌ که شهرداری کابل باید از این اقدام پرهیز کند. همچنان عبدالله احمدی، رییس سکرتریت گروه کاری مشترک جامعۀ مدنی به اقدام شهرداری مبنی بر تخریب سینمای پارک واکنش نشان داده و می‌گوید که این اقدام به هیچ صورتی قابل توجیه نیست. آقای احمدی می‌افزاید که این سینما باید دوباره بازسازی و فعال شود.

با این حال، شاه‌حسین مرتضوی، مشاور فرهنگی رییس جمهور، نگرانی شهروندان از ویرانی سینمای پارک در شهر نو کابل را قابل درک توصیف می‌کند. آقای مرتضوی می‌گوید که او به شهرداری کابل پیشنهاد کرده است که اقدام به تخریب این سینما را تا یک هفتۀ دیگر به تعویق بیندازد. پیشنهادی که ظاهراً از سوی شهرداری کابل جدی گرفته نشده است. مسوولان شهرداری کابل از ادامۀ تخریب ساختمان سینمای پارک خبر می‌دهند و می‌گویند که این روند متوقف نخواهد شد.

با وجود این انتقاد‌ها، اما امرالله صالح، معاون نخست ریاست جمهوری بر تخریب این سینما بیشتر پافشاری می‌کند. او در پاسخ به منتقدان ویرانی سینمای پارک نوشته است: «نوستالوژی‌ها و دل‌تنگی‌های بعضی‌ها را درک می‌کنم، اما این افراد به جای تبصره‌نویسی، کاری کنند که شهر نفسش تازه شود.»

با این حال، سینمای پارک در شهر کابل یکی از 18 سالُن نمایشی این شهر است که در جریان جنگ‌های داخلی نیز فعال نگه‌داشته شده است. بر اساس معلومات شهرداری کابل، این سینما 65 سال پیش ساخته شده و به استثنای دوران حاکمیت طالبان، پیوسته به روی بازدیدکننده‌گان باز بوده است. شهرداری کابل تأکید می‌کند که ساختمان این سینما ظرفیت بازسازی را ندارد و از همین رو باید تخریب شود. به سخن امرالله صالح، قرار است به جای این سینما در این محل یک ساختمان دیگری بنا شود که بتواند برای چندین منظور مورد استفاده قرار گیرد.