کار بازسازی و مرمت آرامگاه مولانا واعظ کاشفی، دانش‌مند و واعظ چیره‌دست عصر تیموریان در هرات به پایان رسیده است. این آرامگاه با هزینۀ ۳۴۲ هزار دالر امریکایی به کمک مالی ایالات متحدۀ امریکا و همکاری ادارۀ آبده‌های تاریخی ریاست اطلاعات و فرهنگ ولایت هرات مرمت و بازسازی شده است.

در مراسم گشایش دوبارۀ این آرامگاه، امروز (یک‌شنبه، نهم قوس) مسوولان ریاست اطلاعات و فرهنگ هرات تأکید می‌ورزند که این آرامگاه با حفظ اصالت تاریخی آن به سبک معماری عصر تیموریان ساخته شده است. آریا رووفیان، رییس اطلاعات و فرهنگ هرات می‌گوید که پروژۀ بازسازی و مرمت آرامگاه مولانا واعظ کاشفی شامل خشت فرش بام، صحن بنا، استحکام دیوارهای آرامگاه، کاشی‌کاری، زیباسازی و ترمیم پیاده‌روهای داخل این بنا می‌شود.

مولانا حسین واعظ کاشفی، سخن‌دان، اندیش‌مند، مفسر، ریاضی‌دان و منجم مشهور دوران تیموریان در هرات بود. او نویسندۀ آثاری چون جواهرالتفسیر، روضة‌الشهدا، انوارسهیلی و چندین اثر دیگری است. اما شهرت او در وعظ و خطابه‌های جذابش در هنگام امامت در مسجد جامع بزرگ هرات است. جایی که بنابر شماری از روایت‌ها در طول سالیان سال هیچ خطبۀ او در نماز جمعه تکراری نبوده است.

در همین حال، رییس اطلاعات و فرهنگ هرات سال روان را برای آبده‌های تاریخی این شهر یک سال «استثنایی» توصیف می‌کند و می‌گوید که در این مدت، نزدیک به ۲۵۰ میلیون افغانی برای بازسازی و حفاظت از بناهای تاریخی هرات اختصاص یافته و بخشی از این بودجه به مصرف رسیده است؛ اقدام امیدبخشی که دست‌کم در چند دهۀ پسین در هرات بی‌پیشینه بوده است.

از سوی دیگر، اقدام‌های اخیر در حفاظت از بناهای تاریخی هرات با استقبال فعالان بخش فرهنگی این شهر روبه‌رو شده است. عبدالقیوم وزیری، رییس انجمن حامیان میراث‌های فرهنگی هرات تأکید می‌کند که اقداماتی از این دست می‌تواند به بازگرداندن شکوه و عظمت تاریخی هرات کمک کند. به سخن او، شکوهی که پس از پایان دورۀ تیموریان بر این شهر، هرگز تکرار نشده و بناهای تاریخی به جا ماندۀ از این دوره به فراموشی گرفته شده‌‌اند.

بر اساس اطلاعات مسوولان ریاست فرهنگ هرات، مسجد جامع بزرگ این شهر، مجموعۀ مصلا یا مناره‌های هرات، گدام‌های تاریخی، مسجد جامع امیرعلی‌شیر نوایی، آرامگاه امام فخر رازی و خانقاه خواجه شیخ عمویه در مجموعۀ گازرگاه هرات از آبده‌هایی هستند که در ماه‌های پسین بازسازی شده‌اند.

هم‌اکنون در هرات و ولسوالی‌های این ولایت حدود هشت صد بنای تاریخی ثبت میراث‌های فرهنگی کشور شده است که بر اساس آمار نهادهای فرهنگی، حدود بیست درصد این بناها به دلیل بی‌توجهی دولت و حوادث طبیعی در معرض نابودی قرار دارند.