ترویج کشت گیاه «هنگ» و «زیره» در بدخشان
مسوولان ریاست زراعت، آبیاری و مالداری در بدخشان میگویند که آنان در ادامۀ تلاشها برای جلوگیری از خطر نابودی نسل گیاههای دارویی، برنامۀ ترویج کشت گیاه هنگ و زیره را به منظور تقویت وضع اقتصادی کشاورزان و توسعۀ اقتصاد محلی در این ولایت روی دست گرفتهاند. به گفتۀ آنان، این دو نوع گیاه دارویی از بهای بلندی در بازار برخوردارند و در گذشته افراد زیادی بخشی از نیازمندیهای زندهگیشان را از طریق گردآوری و فروش این دو نوع گیاه برطرف میساختند. گیاه هنگ و زیره به گونۀ طبیعی در کوهها میروید.
نثار احمد ماهر، مسوول عمومی علفچرها و گیاههای دارویی در ادارۀ کشاورزی بدخشان میگوید که آنان اکنون با ترویج این دو نوع گیاه دارویی و غذایی میخواهند از طریق کشت در زمینها میزان حاصلدهی آن را بلند ببرند و کشاورزان را از طریق فروش محصولاتشان به خودکفایی اقتصادی برسانند.
به گفتۀ او، مسوولان این اداره به منظور ارزشافزایی و تقویت اقتصاد محلی برنامۀ کشت زیره و هنگ را روی دست گرفتهاند و درنظر دارند با ترویج کشت این دو گیاه در میان کشاورزان بتوانند سطح اقتصاد روستانشینان را بالا ببرند. آقای ماهر میافزاید که ادارۀ کشاورزی بدخشان در سال جاری 400 هکتار زمین را در سه ولسوالی این ولایت زیره کشت کردهاند و در صورت افزایش تقاضای کشاورزان تلاش خواهند کرد این روند را در همۀ ولسوالیهای بدخشان تطبیق کنند.
مسوول عمومی علفچرها و گیاههای دارویی در ادارۀ کشاورزی بدخشان خاطرنشان میسازد: «ما 400 هکتار زمین را زیره کشت کردیم و برای نگهداری از مناطقی که در آن زیره میروید برای هر انجمن نگهداری زیره 10 فرد گاو شیری دادیم تا از 400 هکتار زمین که قبلاً در آن به گونۀ طبیعی زیره روییده است، نگهداری کنند.»
نثار احمد ماهر علاوه میکند که آنان در سال پیشرو درنظر دارند که در کنار گیاه زیره 600 هکتار زمین دیگری را گیاه هنگ کشت کنند. هنگ گیاه طبی و صنعتی است. این گیاه بیشتر در بخشهایی از بدخشان و تخار می روید. شهر فیضآباد، مرکز ولایت بدخشان زمانی بازار پُررونق گیاه هنگ بود، اما اکنون هیچ اثری از این گیاه در مرکز بدخشان دیده نمیشود.
در همین حال، آگاهان امور کشاورزی میگویند که این گیاه به دلیل حاصلبرداری غیرفنی در حال نابودی است و از بین رفتن این گیاه رانش زمین و سیلابها را نیز در پی خواهد آورد. خدابخش، گیاهشناس و پزشک بدخشی که سالها در این زمینه کار کرده است میگوید در گذشته گیاه هنگ در بدخشان فروان بود، اما اکنون چنین نیست.
این گیاهشناس کارکشته میافزاید که برای خرید یک کیلو هنگ به دوازده هزار افغانی نیاز است. به گفته او، کمیاب بودن و تقاضای روزافزون این گیاه در داخل و بیرون کشور سبب شده است که بهای هنگ افزایش یابد.
با این همه، مسوول عمومی علفچرها و نباتهای طبی در ریاست زراعت بدخشان میگوید که در صورت افزایش تقاضای مردم و کشاورزان، ریاست زراعت، آبیاری و مالداری آماده است توزیع میزان بذر زیره و هنگ را افزایش دهد و کشت این گیاهها را در سرتاسر بدخشان ترویج دهد.
کشاورزان بدخشان نیز با استقبال از این اقدام ریاست کشاورزی در این ولایت میگویند که بهای زیره و هنگ در بازارها مطلوب است و در صورت حمایت حکومت و ترویج آن در بدخشان، آنان به خودکفایی اقتصادی خواهند رسید. رحیمالله، یکی از کشاورزان بدخشان میگوید که هماکنون بهای یک کیلو زیرۀ طبیعی در بازارهای بدخشان تا 650 افغانی است. این کشاورز بدخشانی میافزاید که در صورت ترویج این گیاه در میان کشاورزان، میزان تولید این گیاه در بدخشان افزایش مییابد و با فروش آن در وضعیت اقتصادی کشاورزان تغییراتی مثبتی رونما خواهد شد.
زیره، یکی از گیاهان داوریی و غذایی است که متقاضیان بیشماری در بازارهای داخلی و خارجی دارد. آن چنانی که کشاورزان میگویند، ترویج این گیاه میتواند در توسعۀ اقتصاد محلی کمک کند. مقداری از این گیاه به گونۀ طبیعی در کوههای بدخشان میروید و مردم آن را گردآورده و به فروش میرسانند.
مسوولان ریاست زراعت، آبیاری و مالداری در بدخشان میگویند که آنان درنظر دارند که افزون بر گیاه زیره و هنگ، شماری از گیاههای دارویی دیگری را که با خطر نابودی روبهرو هستند احیا کنند و فرصتهای خوبی را برای انکشاف اقتصاد محلی فراهم بسازند.
به گفتۀ مسوولان ادارۀ کشاورزی بدخشان، این اداره کارشیوۀ استفاده از گیاههای دارویی را به همۀ ولسوالیهای بدخشان تکثیر کرده است تا استفادهکنندهگان گیاههای دارویی بتوانند بر بنیاد این کارشیوه زیر نظر آگاهان امور کشاورزی روند استفاده و استخراج گیاههای دارویی را به پیش ببرند.