
دیوارنگاری صلح در بدخشان
شماری از فعالان مدنی و فرهنگیان بدخشان برنامۀ دیوارنگاری صلح را به هدف ترویج فرهنگ صلح در این ولایت راهاندازی کردهاند. این برنامه در همکاری با یکی از رسانههای شنیداری محلی زیر نام «باور» در شمال کشور راهاندازی شده است. استفاده از دیوارنگاری یکی از راههای تأثیرگذار در زمینۀ پیامرسانی به افراد جامعه است. این روش مخاطبان را مجذوب خود میسازد و در کمترین زمان میتواند تأثیر شگرفی را بر افکار و رفتار افراد جامعه وارد کند.
دیوارنگاری در بدخشان سابقۀ طولانی دارد و استفاده از آن در زمینۀ ترویج فرهنگ صلح و صلحپروری به سالهای اخیر بر میگردد، سالهایی که مردم در سایۀ جنگ و خشونت برای صلح فریاد میکشند و برای دستیابی به صلح پایدار لحظه شماری میکنند.
نقیبالله ثاقبیار، رییس اطلاعات و فرهنگ ولایت بدخشان در مراسم گشایش این برنامه میگوید که میزان تأثیرگذاری دیوارنگاری صلح با توجه به ظرافتهای هنری فوقالعادهیی که در آن به کار گرفته میشود، نسبت به هر راه و روش دیگری در جهت نهادینهسازی ارزشهای صلح و تقویت فرهنگ صلحپروری در جامعه بیشتر است.
به گفتۀ او، استفاده از شعارها، سمبولها و نمادهای خشونتزا در دیوارنگاریهای سنتی، کتابهای آموزشی و تعاملات اجتماعی همانگونهیی که در جریان سالهای گذشته در ترویج فرهنگ خشونت نقش پر رنگ داشتند، به کاریگیری از این شعارها، سمبولها و نمادهای با تغییر رویکرد صلحپروری میتواند در میدانهای فرهنگی منجر به تولید عادتوارهها شده و این عادتوارهها بر رفتار اجتماعی و اخلاق افراد جامعه تأثیرات مثبت و صلحجویانه داشته باشد.
مسوولان کارگاه هنری که دیوارنگاریهای صلح را در بدخشان انجام میدهند، میگویند که با توجه به تأثیرپذیری جامعه از هنر نقاشی، آنان تصاویر سمبولها و نمادهایی را که حاوی پیام صلح و دعوت مردم جهت پرهیز از خشونت هستند در قسمتهای مختلف شهر بر دیوارها نقاشی میکنند تا از این طریق بتوانند فرهنگ خشونتخواهی و صلح ستیزی را در جامعه ریشهکن کنند.
احمدشفیق ذکی، مسوول کارگاه هنری «کیهان» میگوید که بخش بزرگی از تلاشهای هنری آنان بر پیامرسانیهای صلح متمرکز است و در تلاشاند که از طریق این هنر بتوانند مردم را به صلح، برادری، برابری و همدیگرپذیری دعوت کنند. به گفتۀ او، میزان تأثیرگذاری هنر نقاشی در تغییر رفتار و افکار مردم در معاملات اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی نسبت به هر عنصر دیگر بیشتر است و از همین سبب آنان میکوشند که از طریق پیامرسانی توسط هنر نقاشی و دیوارنگاری صلح مردم را به سوی ایجاد یک جامعۀ انسانی واقعی دعوت و تشویق کنند.
محمد شریف شایق، یکی از برگزارکنندهگان برنامۀ دیوارنگاری صلح در ولایت بدخشان میگوید که هنر نقاشی از ظرافتهای فوقالعاده در زمینۀ تأثیرگذاری بر مخاطبان برخوردار است و پیامرسانی از طریق این هنر به خوبی میتواند در جهت تغییر رفتارهای نا بهنجار اجتماعی مؤثر واقع شود. به گفتۀ او، نسل پرورش یافته در فضای صلح با خشونت بیگانه میباشد و دیوارنگاری صلح در ایجاد یک چنین فضا تأثیرات فوقالعاده دارد. زیرا به باور او، افراد جامعه با دیدن شعارها و نمادهای صلح به لحاظ روانی ارزشهای صلح را در ذهن ذخیره میکنند و این پیامها در درازمدت در رفتار آنان ظاهر میشود.
از سویی هم، عبدالبصیر وثیق، یکی از فعالان مدنی ولایت بدخشان میگوید که فربهی روح خشونت در جامعۀ افغانستان در سطوح مختلف نیازمند تلاشهای همهگانی به ویژه گروههای هنری به منظور نهادینه شدن صلح اجتماعی میباشد. به سخن او، پیامرسانی از طریق هنر نقاشی در زمان اندک و با تأثیرگذاری بیشتر برای مدت طولانی صورت میگیرد و بیشترین مزایای صلح از طریق این هنر میتواند بازتاب گسترده داشته باشد.
این فعال مدنی میافزاید که آنان با استفاده از دیوارنگاری صلح از گروه طالبان میخواهند که به خواست عمومی مردم افغانستان و جامعۀ جهانی جهت پایان دادن به خشونتها تمکین کنند و با آغاز گفتوگوهای صلح میان افغانان به نزاع خونین و دراز دامن افغانستان نقطۀ پایان بگذارند.
افزون بر راهاندازی برنامۀ دیوارنگاری صلح از سوی شماری از نهادهای دولتی و غیردولتی در بدخشان شماری از جوانان هنرپیشۀ ولایت بدخشان که کارگاه هنر نقاشی و رسامی را در این ولایت ایجاد کردهاند، به گونۀ رضاکارانه از چندی بدینسو فعالیتهایشان را در زمینۀ دیوارنگاری صلح افزایش دادهاند. این جوانان میگویند که تلاش دارند که از طریق هنر نقاشی مسوولیتشان را در برابر صلح، پایان خشونت و نهادینهسازی فرهنگ صلح در جامعه به درستی انجام دهند.