دیوارنگاری

روز جهانی صلح؛ فعالان مدنی در شمال کشور از طرف‌های درگیر جنگ آتش‌بس می‌خواهند

محمدجان آریا

21 September 2020

از آغاز مذاکرات مستقیم صلح میان هیأت دولت افغانستان و گروه طالبان در دوحه تاکنون برنامه‌های مدنی – فرهنگی زیادی در شمال کشور از سوی فعالان مدنی، فعالان حقوق زن، فرهنگیان و هنرمندان در پیوند به صلح  راه‌اندازی شده است. خواست بیشتر کنش‌گران مدنی از طرف‌های درگیر جنگ آتش‌بس سرتاسری در کشور بوده است.

در این میان فعالان حقوق زن نگرانی‌های را نیز نسبت به بحث زنان در قطر ابراز داشته‌اند که هنوز برآمد گفت‌وگوهای صلح مشخص نیست. اما رویدادها و گزارش‌های امنیتی در بیشتر ولایت‌های کشور نشان می‌دهند که حتا خشونت‌ها نیز از سوی جنگ‌جویان طالبان کاهش نیافته است. بر اساس گزارش‌های امنیتی در یک هفتۀ پسین گروه طالبان در بسیاری از ولسوالی‌ها و روستاهای افغانستان بر پاسگاه‌های نیروهای امنیتی و دفاعی کشور حمله کرده‌اند.

با این حال، حبیب نجفی‌زاده، فعال مدنی و خبرنگار در ولایت بلخ به خبرگزاری نشانه می‌گوید که در یک هفتۀ پسین سه انفجار در ولایت بلخ صورت گرفته است. به سخن او، یک انفجار در ولسوالی دهدادی و دو انفجار دیگر در داخل شهر مزارشریف صورت گرفته است. آقای نجفی‌زاده می‌افزاید که بر اساس گزارش‌های امنیتی بیش‌ترین قربانیان انفجارهای اخیر در ولایت بلخ افراد ملکی به شمول زنان و کودکان هستند. او خاطرنشان می‌سازد که با آغاز مذاکرات صلح، خشونت‌ها نیز افزایش یافته است. حبیب نجفی‌زاد خاطرنشان می‌سازد که فعالان مدنی در ولایت بلخ نگران وضعیت امنیتی هستند.

همچنان شمار دیگری از کنش‌گران مدنی نیز می‌گویند که انتظار حداقل آنان از نخستین دور گفت‌وگوهای صلح، کاهش میزان خشونت‌ها در کشور است. قمرالدین پویا، فعال مدنی در ولایت جوزجان می‌گوید که در یک هفتۀ پسین شاهد درگیری‌های مسلحانه میان نیروهای امنیتی و جنگ‌جویان طالبان در مسیر سرپل – جوزجان بوده است. او اضافه می‌کند که روز جمعه (28 سنبله) جنگ‌جویان طالب یک داماد و پدرش را در مسیر جوزجان – بلخ، تیرباران کرده‌اند. به گفتۀ آقای پویا، در آخرین مورد درگیری میان طالبان و نیروهای امنیتی در ولایت سرپل معاون فرمانده قطعۀ سرخ طالبان کشته شد. او علاوه می‌کند که نیروهای ارتش روز جمعه چهار حلقه ماین را از مسیر شاهراه سرپل – جوزجان کشف و خنثا کردند. این فعال مدنی خاطرنشان می‌سازد که با توجه به این موارد، کشور حتا در جریان مذاکرات صلح نیز شاهد کاهش خشونت‌های جنگی نیست.

از سوی دیگر رحیمه علی‌زی، دانش‌جوی دانشگاه فاریاب نیز با ابراز نگرانی از کم‌رنگ بودن حضور زنان در میز مذاکره با طالبان تأکید می‌کند که هرچه زودتر باید طرف‌های درگیر جنگ، آتش‌بس سرتاسری را در کشور اعلام کنند. او بیان می‌کند که دانش‌جویان دوست دارند در فضای امن و با ذهن آرام درس بخوانند. به سخن او، تاکنون هیچ انعطافی مبنی بر کاهش خشونت‌ها از سوی جنگ‌جویان طالبان دیده نشده است.

در همین‌حال، شورای عالی مصالحۀ ملی نیز امروز با نشر خبرنامه‌یی به مناسبت «روز جهانی صلح» تأکید کرده است که خشونت‌ها باید در کشور کاهش یابد. در خبرنامۀ این شورا آمده است که در این روز، سازمان‌های مدافع حقوق بشر و کشورها می‌خواهند که طرف‌های درگیر از جنگ و نزاع دست کشیده و به راه‌حل مسالمت‌آمیز و آتش‌بس دایمی توافق کنند. از این پیش در هفتۀ گذشته محمد اشرف غنی، رییس جمهور کشور نیز از گروه طالبان خواست که آتش‌بس را بپذیرند و جنگ را پایان دهند. گروه طالبان اما تاکنون واکنشی در این مورد نشان نداده‌اند.