نمایشگاه خیابانی در بلخ؛ تابلوهایی که خریدار ندارند
روز جهانی هنر، تنها روزی است که همهساله به پاس ارجگذاری به هنر و هنرمند تجلیل میشود. اما کشوری که سالهای زیادی را با جنگ، انتحار و قتل سپری کرده باشد، چگونه میتواند برای مردمش دریچۀ دیگری را باز کند تا چشم ملت را با زیبایی رنگها روبهرو بسازد. در مزارشریف هرچند برنامههای زیادی برگزار میشوند، اما کمتر برنامهیی به مدیریت زنان برگزار میشود.
خلاف همۀ سنتهای حاکم در جامعه، امروز (شنبه، پنجم میزان) دختران زیادی در شهر مزارشریف با سر گروپی حفیظه محمدی به خیابانها ریختند. هر کدام آنان با شماری از تابلوهای نقاشی، درد زنان و نبود صلح را به تصویر کشیدهاند. این نخستین باری است که «خانۀ هنر برای زنان» با خیابانی کردن پنجاه تابلوی نقاشی زیر نام «هفت شهر عشق» حضورشان را در جامعۀ مردسالار افغانستان به نمایش گذاشتند. هنرمندان جوان در این نمایشگاه همزمان با زحمت سه ماهۀشان، شماری از دیوارهای شهر را با شعار و نقاشیهای صلح و حقوق زنان رنگین کردند.
حفیظه محمدی که سر دستۀ این نقاشان و بنیانگذار نهاد «خانۀ هنر برای زنان» است، در صحبت با خبرگزاری نشانه میگوید: «من سه ماه کامل با بانوان دیگر شب و روز زحمت کشیدیم تا بتوانیم با استفاده از سوژههایی که بیانگر درد زنان است، صدای خود را بلند کنیم.» خانم محمدی به این باور است که هر کسی میتواند به عنوان یک شهروند با هنرش از حقوق و دستاوردهای بیست سالهاش پاسداری کند.
رحیمه ریاحی، یکی از علاقهمندانی که در این برنامه شرکت کرده است، حضور تماشاگران را قوت قلب و افزایش اعتماد به نفس برای برگزارکنندهگان این برنامه میداند. خانم ریاحی میگوید: «وقتی من به این گونه نمایشگاهها میروم، تنها دلیل اشتراکم حمایت از شجاعت این بانوان است که در چنین شرایطی هنوز برای هنر و هنرمند بودن مصمم به خدمت هستند.»
در این میان، مردان زیادی نیز به حمایت از این هنرمندان در این برنامه اشتراک کردهاندِ. حسیب نوری، دانشآموز و یکی از شرکتکنندهگان این برنامه است. او هدف از حضورش در این برنامه را استقبال از هنر عنوان میکند. این دانشآموز جوان میگوید: «وقتی بنر این نمایشگاه را در صفحۀ رخنامهام خواندم، اول صبح به این جا آمدم تا بتوانم با حضورم از این بانوان مبارز حمایت کنم.» حسیب نوری به امید روزی است که در همۀ شهرها و لسوالیهای بلخ مردم در آرامش به سر ببرند و بتوانند با ایجاد این گونه آثار هنری، برای نوجوانان فردای روشنی را رقم بزنند.
در این نمایشگاه هنری مقامهای رسمی نیز حضور دارند. مسوولان ریاست اطلاعات و فرهنگ در ولایت بلخ تداوم این دست برنامهها را دستاورد بزرگی برای جوانان بلخی توصیف میکنند و برای بانوان «خانۀ هنر برای زنان» وعدۀ همکاری میدهد و شجاعت آنان را میستایند.
بانو محمدی، بنیانگذار این خانۀ هنری با چهرۀ شاد و اندوه عمیقی که در دل داردِ میگوید، در صورتی که گفتوگوهای جاری صلح نتیجۀ موثری در پی نداشتهباشد و آزادی زنان در پشت دربهای بسته معامله شود، سرنوشت زنان دوباره به وخامت خواهد گرایید. او از سلب آزادی زنان و آزادی هنرمندان نگران است.