جنگ و ناامنی، افزایش بی‌رویۀ شکار، محدود شدن چراگاه‌ها توسط دام‌های محلی و تطبیق نشدن قانون حفاظت از حیات وحش در جریان سالیان متمادی سبب شده است که حیوانات وحشی، کشور را ترک کنند و به کشورهای همسایه پناه ببرند؛ به ویژه کشورهایی که دارای اکوسیستم معیاری و مطمین برای بقای حیات وحش‌اند.

با توجه به سروی‌های انجام شده از سوی نهادهای جهانی، در پی شکار بی‌رویه شماری از گونه‌های حیات وحش در کشور با خطر نابودی روبه‌رو شده‌اند و شمار دیگری این حیوانات کم‌یاب به دلیل نبود زیستگاه مطمین به ساحات کوهستانی کشورهای تاجیکستان و پاکستان پناه برده‌اند. گونه‌هایی از حیات وحش مانند آهوی مارکوپولو، پلنگ برفی، خرس نصواری، بُز مارخور، بُز هایبکس و گرگ خاکستری در جریان سال‌های پسین با خطر نابودی روبه‌رو شده‌اند.

جغرافیای کوهستانی بدخشان، محل مناسبی برای حیات وحش است. آهوی مارکوپولو که شهرت جهانی دارد، بیش‌تر در کوه‌های هیمالیا و بخش‌هایی از کشور چین و مناطق پامیر بدخشان زنده‌گی می‌کند. تا چند دهۀ پیش، دسته‌هایی از آهوی مارکوپولو، پلنگ برفی، بُز مارخور و بُز هایبکس در مناطق کوهستانی بدخشان به ویژه در منطقۀ پامیر دیده می‌شد، اما اکنون بر اثر جنگ و ناامنی و افزایش شکار بی‌رویه، گونه‌های این حیوانات با خطر نابودی روبه‌رو شده است.

با آن‌که مسوولان ریاست حفاظت از محیط زیست ولایت بدخشان از بیرون کشیدن نسل پلنگ برفی، آهوی مارکوپولو و بُز هایبکس از خط انقراض سخن می‌زنند، اما باشنده‌گان محل و آگاهان امور محیط زیست از افزایش تهدیدها و خطر انقراض نسل این جانوران هشدار می‌دهند. منیراحمدۀ، باشند‌ۀ پامیر می‌گوید که آهوی مارکوپولو، پلنگ برفی و بُز مارخور به شکل بی‌رحمانه از سوی نیروهای امنیتی و تفنگ‌داران غیرمسوول شکار می‌شوند. این باشندۀ پامیر می‌افزاید که در گذشته‌ رمه‌ها و گله‌هایی از حیات وحش به وفور دیده می‌شد، اکنون اما در پی افزایش شکار، این حیوانات در منطقه کم‌تر دیده می‌شوند و بیش‌تر آن‌ها به کوه‌های تاجیکستان پناه برده‌اند و مدت‌هاست که در این منطقه این گونه‌های حیات وحش دیده نمی‌شوند.

با این حال، مسوولان ریاست حفاظت از محیط زیست ولایت بدخشان  با ابراز نگرانی از وضعیت حیات وحش در این ولایت می‌گویند که میزان شکار در مناطق زیر حاکمیت دولت و مناطق ناامن این ولایت یک‌سان است. شبیر احمد ملک‌زاد، سرپرست ریاست حفاظت از محیط زیست بدخشان می‌گوید که جغرافیای بدخشان مکان مناسبی برای حیات وحش به ‌شمار می‌رود، اما افزایش بی‌رویۀ شکار، وضعیت حیات وحش را در این ولایت با مشکل روبه‌رو کرده است. به گفتۀ او، آهوی مارکوپولو، بُز مارخور و بُز هایبکس از حیوانات معروض به خطر نابودی‌اند، اما از سوی نیروهای مرزی، پولیس محلی و افراد مسلح غیرمسوول شکار می‌شوند.

به گفتۀ او، افزون بر شکار بی‌رحمانۀ، تنگ شدن حلقۀ چراگاه‌ها توسط دام‌های محلی نیز در فرار حیات وحش از مربوطات ولایت بدخشان نقش اساسی دارد. آقای ملک‌زاده اضافه می‌کند که بی‌توجهی مردم به ادامۀ حیات وحش در این مناطق سبب شده است که حیات وحش بدخشان جغرافیای انتشار خود را به کوه‌های کشورهای همسایه استقامت بدهند. سرپرست ریاست حفاظت از محیط زیست ولایت بدخشان می‌گوید که این اداره به مقام ولایت، فرماندهی پولیس و فرماندهی نیروهای ارتش مستقر در بدخشان با فرستادن نامه‌های رسمی خواستار توقف شکار و جلوگیری از نابودی حیات وحش در این ولایت شده است، اما تا هنوز هیچ‌ اقدامی از سوی این نهادها صورت نگرفته است.

با این حال، فعالان مدنی ولایت بدخشان می‌گویند، در صورتی که برای جلوگیری از شکار حیوانات کم‌یاب در این ولایت تدبیری سنجیده نشود، حیات وحش در این ولایت که یکی از منابع طبیعی بدخشان شمرده می‌شود، نابود خواهد شد. عبدالبصیر وثیق، یکی از فعالان مدنی بدخشان بدین باور است که بی‌توجهی حکومت محلی در راستای حفاظت از حیات وحش سبب نابودی و فرار حیات وحش شده است. به گفتۀ او، تا زمانی که مقام‌های حکومت محلی بدخشان در این امر مسوولانه عمل نکنند، حیات وحش این ولایت از خطر نابودی نجات پیدا نخواهد کرد.

مسوولان ریاست زراعت، آبیاری و مال‌داری بدخشان با تأیید افزایش روزافزون شکار و فرار حیات وحش از کوه‌های این ولایت می‌گویند که این ریاست در همکاری با موسسه  WCSیا نهاد حفاظت از حیات وحش برنامه‌هایی را به هدف سروی، حفاظت و آگاهی‌دهی به مردم در زمینۀ نگه‌داری از حیات وحش راه‌اندازی کرده‌اند و همچنان برنامه‌های دیگری نیز روی دست دارند. ضیاالدین حمیدی، مسوول منابع طبیعی و پارک ملی «واخان» به خبرگزاری نشانه می‌گوید که آنان از افزایش شکار توسط تفنگ‌داران غیرمسوول و نیروهای مرزی افغانستان نگران‌اند و در صورتی که دولت در این زمینه توجه نکند، بسیاری از گونه‌های حیات وحش در این ولایت با خطر نابودی روبه‌رو خواهند شد.

با این حال، معین‌الدین عینی، رییس ادارۀ زراعت بدخشان ضمن تأیید افزایش شکار بی‌رویۀ حیات وحش در این ولایت می‌گوید که بیش‌تر شکار حیات وحش توسط تفنگ‌داران محلی و نیروهای امنیتی سرحدی صورت می‌گیرد. به گفتۀ رییس زراعت بدخشان، آنان برنامه‌های آگاهی‌دهی مشترک با نیروهای امنیتی را به هدف جلوگیری از شکار حیات وحش برگزار کرده‌اند تا از شکار بی‌رویه جلوگیری شود.

از سویی هم، ثناءالله روحانی، سخنگوی فرماندهی پولیس بدخشان می‌گوید که به همۀ واحدهای پولیس در ولسوالی‌های بدخشان دستور داده شده است تا افزون بر جلوگیری از شکار حیات وحش، شکارچیان را بازداشت و به پنجة‌ قانون بسپارند. او می‌افزاید: «ساحاتی وجود دارد که حضور پولیس در آن کم‌تر است و به همین علت در چنین مناطق شکار بیش‌تر صورت می‌گیرد، اما ادارة‌ پولیس بدخشان به همۀ قوماندانی‌ها در ولسوالی‌ها دستور داده است که افراد غیرمسوول و شکارچیان را بازداشت و به پنجة قانون بسپارند.»

با آن‌که مقام‌های امنیتی بارها از تلاش‌های‌شان‌ برای جلوگیری از شکار حیات وحش و برخورد جدی با شکارچیان سخن می‌گوید، اما مسوولان ریاست حفاظت از محیط زیست بدخشان می‌گویند، همۀ این تعهدات در حد شعار بوده و تاکنون جنبة عملی به خود نگرفته است.