نگرانی از شیوع بیماریهای ناشی از کمبود ویتامین در پامیر بدخشان
مسوولان محلی و باشندهگان منطقۀ «پامیر» در ولسوالی واخان بدخشان میگویند که افزون بر بیماریهای فصلی مانند سینهبغل، بیماریهای ناشی از کمبود ویتامین در این منطقه شیوع گستردهیی پیدا کرده و اعضای چندین خانواده در این منطقه به دلیل این بیماریها جان باختتهاند.
ماهی، پیرزن پامیری که 67 بهار عمرش را در این منطقۀ کوهستانی و در بلندترین قلۀ پامیر با کمبود اوکسیجن سپری کرده است، میگوید که از یکطرف شدت سرما و خشم طبیعت و از سوی دیگر عدم دسترسی به مواد غذایی سبب شده است تا باشندهگان پامیر به بیماریهای گوناگونی مبتلا شوند. به گفتۀ او، در پی شیوع بیماریهای تازۀ ناشی از کمبود ویتامینها و سینهبغل چندین زن و کودک تاکنون در این منطقه جان باختهاند. این خانم کهنسال پامیری هشدار میدهد اگر برنامۀ عرضۀ خدمات صحی و دارو در این زودیها برای باشندهگان این منطقه فراهم نشود، این خطر وجود دارد که بسیاری از باشندهگان این محله جانشان را از دست بدهند.
داکتر نور خاوری، رییس صحت عامۀ بدخشان نیز با تأیید سخنان باشندهگان محل میگوید که میزان دسترسی مردم به مواد غذایی به ویژه سبزیجات اندک است و این موضوع سبب میشود که باشندهگان پامیر بدخشان به بیماریهای ناشی از کمبود ویتامین مواجه شوند. به گفتۀ آقای خاوری، جغرافیای سردسیر و کوهستانی پامیر ظرفیت مناسبی برای رویش سبزیجات و میوهجات ندارد و بسیای از باشندهگان این منطقه سبزیجات و میوهجات را نمیشناسند و روی همین دلیل رژیم غذایی مردم پامیر ناقص است.
رییس صحت عامۀ بدخشان میافزاید که سال گذشته در پی شیوع بیماری در این منطقه بیش از 100 تن باشندهگان محل شامل مردان، زنان و کودکان جان باختند و آنان به منظور جلوگیری از تکرار تلفات پامیریان به دلیل بیماریها برنامههایی را روی دست گرفتهاند تا به مردم محل کمکهای لازم را برسانند.
اخیراً حکومت مرکزی برای رسیدهگی به وضعیت باشندهگان پامیر دست به کار شده و با فرستادن کمک ده میلیون افغانی تلاش دارد وضعیت را زیر کنترل داشته باشد. غلام بهاءالدین جیلانی، وزیر دولت در امور رسیدهگی به حوادث طبیعی که جهت توزیع کمکهای زمستانی به پامیر بدخشان سفر کرده است، میگوید که او بر اساس هدایت رییسجمهور غنی به این منطقۀ دورافتاده و کوهستانی بدخشان آمده تا کمکهای زمستانی را که در نظر گرفته شده است، به مردم محل توزیع کند.
به گفتۀ آقای جیلانی، این کمکها شامل مواد غذایی مانند آرد، برنج، روغن، نخود، لوبیا و مواد غیرغذایی شامل لباسهای زمستانی و همچنان داروهای مورد نیاز مردم به ارزش ده میلیون افغانی است که برای رفع مشکلات کمبود ویتامین برای 300 خانواده در پامیر توزیع شده است. وزیر دولت در امور رسیدهگی به حوادث طبیعی همچنان خاطرنشان میسازد که تغییرات اقلیمی و افزایش شدت سرما تا منفی 20 درجۀ سانتیگراد، روند زندهگی را برای مردم این منطقۀ کوهستانی با مشکل روبهرو ساخته است و از همینرو، حکومت درنظر دارد با افزایش روند کمکرسانی از وقوع رویدادهای احتمالی که جان مردم را به خطر میاندازد، جلوگیری کند.
داکتر نور خاوری، رییس صحت عامۀ بدخشان نیز میگوید که آنان همۀ آمادهگیهای لازم را برای عرضۀ خدمات صحی در این ولسوالی روی دست گرفتهاند و به زودی برنامههایی را برای مقابله با بیماریهای فصلی مانند سینهبغل و بیماریهای ناشی از کمبود ویتامین در این منطقه عملی میکنند.
باشندهگان پامیر اما اجرای این برنامههای مقطعی حکومت را در کاهش مشکلاتشان کارساز نمیدانند و تأکید میکنند که حکومت باید برنامههای بنیادی دیگری مانند اسکان مجدد باشندهگان این منطقه را در مناطق مرکزی روی دست بگیرد تا از تنگنای زندهگی و خشم طبیعت رهایی یابند.
پامیر از بلندترین نقاطی است که در دهلیز ولسوالی واخان قد کشیده و این منطقه به دلیل قرار گرفتن در ارتفاع بلندی تا چهار هزار متر از سطح بحر، شدت سرما و عدم دسترسی مردم به غذای مصون، طی سالهای گذشته گواه افزایش مرگومیر زنان و کودکان زیادی بوده است.