نگرانی یک بانوی خبرنگار از معامله شدن حقوق زنان در میز مذاکره با طالبان
حضور زنان در دو دهۀ پسین در موقعیتهای خوب نهادهای دولتی و دستاوردهای آنان با همکاری جامعۀ جهانی در بخشهای اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، ورزشی و آموزشی از پیامدهای دموکراسی در افغانستان به شمار میرود. اکنون با نزدیک شدن مذاکرات صلح، حضور کمرنگ زنان در میز مذاکره با طالبان، آنان را نگران ساخته است.
فریده امینی، یکی از زنانی است که هفده سال پیش کارش را با رسانهها در ولایت جوزجان آغاز کرده است. او در هفده سال گذشته راههای پُرخموپیچ زیادی را در عرصۀ خبرنگاری و کار با رسانهها پیموده است و اکنون به یکی از مطرحترین خبرنگاران زن در ولایت جوزجان بدل شده است. خانم امینی میگوید، در صورتی که حقوق و آزادی زنان در میز مذاکره با طالبان در غیاب آنان معامله شود، صلح در کشور برای آنان پذیرفتنی نیست.
این بانوی خبرنگاری که در جریان دو دهۀ گذشته با ناملایمات اجتماعی و فرهنگی مبارزه کرده است، اکنون با ابراز نگرانی از کمرنگ بودن سهم زنان در هیأت مذاکرهکننده دولت با طالبان، خواهان افزایش حضور زنان در این هیأت است. او نشیب و فراز نزدیک به دو دهه کار در عرصۀ رسانهیی را بازگو میکند. خانم امینی در گفتوگویی با خبرگزاری نشانه میگوید: «هفده سال پیش دید مردم نسبت به زنان و رسانهها نامناسب بود و وضعیت فرهنگی آن زمان تحمل کار زنان در بیرون از منزل را نداشت.» خانم امینی اضافه میکند که در آن زمان مردم به دخترانی که در رسانهها کار میکردند، متلک میپراندند و آنان را مورد خشونتهای کلامی قرار میدادند.
پس از سقوط رژیم طالبان، بانو امینی از نخستین زنانی بود که وارد دنیای رسانهیی و خبرنگاری شد. او میگوید که پدر و مامایش نیز خبرنگارند و خودش نیز از دانشکدۀ ژورنالیسم دانشگاه کابل فارغ شده است. به گفتۀ فریده امینی، پس از سقوط طالبان، خانوادهها دچار بیماری فرهنگی بودند و دوست نداشتند که ارزشهای مدرنیته وارد خانههایشان شود. او میافزاید: «وقتی میخواستم در کنار من دختران دیگری نیز در رسانه کار کنند، از سوی خانوادههایشان طرد میشدم.» اما حالا فریده امینی به این باور است که وضعیت نسبت به گذشته تفاوت چشمگیری داشته است. او علاوه میکند که اکنون در ولایت جوزجان دهها دختر شامل کار رسانهیی هستند و در بخشهای مختلف از گویندهگی شروع تا تصویربرداری و خبرنگاری کار میکنند. به سخن بانو امینی، وضعیت فرهنگی و مدنی به خاطر کار دختران در ولایت جوزجان مساعد است.
این خبرنگار زن اما اکنون نگران این است که دستاوردهای زنان و حقوق شان در گفتوگوهای صلح معامله نشود. به گفتۀ بانو امینی، زنان افغانستان نمیخواهند که دوباره به گذشته برگردند و روزهای تاریک خانهنشینی را تجربه کنند. به سخن فریده امینی، نسل نو دختران افغانستان نیز با گذشته آشنایی ندارند و در فضای باز بزرگ شدهاند و در صورتی که حقوق زنان معامله شود، شوک بزرگی را نسل نو تجربه خواهد کرد.
فریده امینی میگوید که در گذشته به خاطر آگاهیدهی خبری، بارها از سوی مخالفان مسلح دولت و دیگر افراد ناشناس از طریق تماسهای تیلفونی تهدید شده است، اما هیچگاهی دست از مبارزه برنداشته است. به سخن بانو امینی، زنان افغانستان پس از هر تهدید و هر مشکل قویتر و مطمینتر در صحنۀ کار حاضر شدهاند و با فرهنگهای بسته مبارزه کردهاند.
این بانوی خبرنگار از دولت میخواهد که سهم زنان را در هیأت مذاکرهکنندۀ صلح با طالبان، افزایش دهد تا آنان بتوانند از حق و حقوقشان بیشتر دفاع کنند. او میافزاید صلحی را که در آن حقوق اساسی زنان حفظ نشود، قبول نخواهد داشت. به باور بانو امینی، اکنون که در فضای دموکراسی فضا بیشتر به روی زنان باز است، هنوزهم آنان با مشکلات زیاد اجتماعی دستوپنجه نرم میکنند. او میگوید که خشونتهای خانوادهگی هنوز پایان نیافته و در صورتی که حقوق و آزادی زنان در میز مذاکره با طالبان و در غیاب آنان معامله شود، آنان سکوت خواهند کرد. این بانوی خبرنگار از زنان کشور میخواهد که در برابر بیعدالتی و حقتلفی ایستادهگی کنند و نگذارند که حقوق اساسی، مدنی و طبیعیشان معامله شود.
فریده امینی هم اکنون در ولایت جوزجان با رسانههای داخلی و خارجی کار میکند و مسوول ولایتی کمیتۀ مصونیت خبرنگاران ولایت جوزجان نیز است. این بانوی خبرنگار در حالی خواهان افزایش سهم زنان در میز مذاکره با گروه طالبان است که هیأت مذاکرهکنندۀ دولت افغانستان با گروه طالبان در اوایل ماه حمل سال روان خورشیدی مشخص شد. این هیأت ۲۱ عضو دارد. پنج تن آنان را زنان و شانزده تن دیگر آنان را مردان تشکیل میدهند.
فاطمه گیلانی، نادر نادری، عبدالمتین بیک، فوزیه کوفی، ضرار احمد مقبل، عبدالهادی ارغندیوال، محمد رسول طالب، حبیبه سرابی، غیرت بهیر، محمد حفیظ منصور، غلام فاروق مجروح، عنایتالله بلیغ، باتور دوستم، کلیمالله نقیبی، محمد ناطقی، ایوب انصاری، شهلا فرید، شریفه زرمتی، خالد نور و امین احمدی اعضای این هیأت ۲۱ نفری دولت هستند. تاکنون تاریخ دقیق آغاز مذاکرات مستقیم روشن نیست، اما ارگ ریاست جمهوری احتمال میدهد که این مذاکرات تا چند روز دیگر در قطر آغاز خواهد شد.