نویسنده: ابومسلم خراسانی 

رتبه‌بندی شاخص جهانی تروریسم در سال 2020 میلادی که توسط موسسۀ «اقتصاد و صلح» با استفاده از داده‌های مرکز جهانی تروریسم صورت گرفته است، نشان می‌دهد که افغانستان آسیب‌پذیرترین کشور جهان از منظر تروریسم است و بیش‌ترین حمله‌های تروریستی، تلفات انسانی و اقتصادی را در سال 2020 میلادی متحمل شده است. این آمار نشان می‌دهد که طالبان در سال 2020 میلادی پس از آغاز مذاکرات صلح، فعالیت خشونت‌گستر و جنگ‌های خود را شدت بخشیده و تنور توحش را گرم‌تر ساخته‌اند.

سخنرانی ملا عبدالغنی برادر، معاون سیاسی گروه طالبان در میان زخمیان و اعضای میان‌رتبۀ طالبان در پاکستان بیان‌گر اهداف عمدۀ این گروه از افزایش خشونت‌‌ها در کشور است. او در سخنرانی‌اش به جنگ‌جویان و زخمیان این گروه می‌گوید که تلاش‌های آنان در میدان‌های نبرد بود که امریکایی‌ها تن به گفت‌وگو دادند. او همچنان می‌افزاید که وزیر خارجۀ امریکا برای ملاقات با او وقت گرفته و برخورد آنان با رهبران طالبان توام با احترام بوده است. در واقع حرف ملا برادر این است که جنگ‌جویان این گروه هرچه خشونت‌ها را بالا ببرید، دست رهبران این گروه در مذاکرات صلح و گفت‌وگوها بالا می‌رود و اعتبار سیاسی این گروه افزایش می‌یابد. به هر پیمانه‌یی که حمله‌های تروریستی را افزایش دهند، روحیۀ رهبران در میدان مذاکره قوی‌تر خواهد شد.

خشونت به مثابۀ ایدیولوژی در ذهن جنگ‌جویان و رهبران گروه طالبان شرطی شده است و این گروه نمی‌تواند از ادامۀ خشونت‌ها در کشور دست بردارند. ماشین سیاسی و جنگی این گروه بدون خشونت کارایی‌اش را از دست می‌دهد و شیرازۀ این گروه از هم می‌پاشد. طالبان به جز خشونت، چیز دیگری در چانته ندارند و بدون این نیز گفت‌وگو برای آنان بی‌معناست. از این‌رو، این گروه در میدان‌های جنگ و ترورهای هدف‌مند در کابل و کلان‌شهرهای دیگر کشور فعالیت‌های نظام‌مند و گستردۀ خود را آغاز کرده‌اند تا از راه خشونت به هدف نهایی خود که گرفتن امتیاز بیشتر است، برسند.

دولت افغانستان و هیأت گفت‌گوکنندۀ صلح در چنین شرایطی باید رویکردهای دیگری را روی دست بگیرند. آنان با گروهی طرف هستند که خشونت ایدیولوژی و بنیاد ذهنی‌شان را تشکیل می‌دهد. اصل و غایت این گروه ایجاد توحش و گرفتن ماهی مقصود است. طالبان در استراتژی جنگی خود ترورهای هدف‌مند را نیز شامل ساخته‌اند و به ایجاد غوغا در اذهان جامعه می‌پردازند. دولت افغانستان و پالیسی‌سازان نظامی و استخباراتی تاکنون موفق نشده‌اند یک طرح جامع را برای مهار این حمله‌ها راه‌اندازی کنند. این حمله‌ها باید مهار شوند و اگر دولت در این زمینه کاری نکند، وضعیت به مراتب وخیم‌تر خواهد شد.

طالبان از راه گفت‌وگوی مبتنی بر خشونت‌گستری و ترورهای هدف‌مند می‌خواهند به مقصد اصلی‌شان که برقراری امارت است، برسند. آنان با ایجاد توحش و غوغای رسانه‌یی درون جامعه را از هم می‌پاشند. گرچه طالبان در میدان‌های نبرد شکست نسبی را متحمل می‌شوند و به هیچ یکی از هدف‌های عمدۀشان نمی‌رسند، اما در چند ماه گذشته آنان با تغییرات در ماشین جنگی‌شان فضای رسانه‌یی و ذهن جامعۀ افغانستان را درگیر کرده و غوغای گسترده‌یی به راه ‌انداخته‌اند. این وضعیت می‌تواند در درازمدت جامعۀ افغانستان را دچار «فروپاشی ذهنی» کند که سرآغاز فروپاشی سیاسی و نظامی در کشور خواهد بود.

دولت افغانستان باید طرح جامع‌تری در برابر ترورهای هدف‌مند، جابه‌جایی ماین‌های مقناطیسی، انجام حمله‌های انتحاری و راکت‌پراکنی‌ها روی دست بگیرد و زمینۀ دفع این حمله‌ها را مساعد بسازد. برنامۀ میثاق امنیتی و نشست‌های شش‌ونیم امرالله صالح، معاون نخست ریاست‌جمهوری در مهار و کاهش این حمله‌ها ناکام بوده است. طالبان با گذشت هر روز به اهداف‌شان نزدیک‌تر می‌شوند و دولت افغانستان برنامۀ جامع برای مهار و ضد حمله‌های آنان روی دست ندارد. از همین جهت است که افغانستان در صدر قربانیان تروریسم قرار دارد و طالبان عامل اصلی تروریسم و خشونتی هستند که چرخ این دورۀ باطل را می‌چرخانند.