هرچند تاریخ بیش‌تر نبردها و قهرمانی‌های نظامی را به مردان نسبت می‌دهد، اما زنان زیادی در درازنای تاریخ علیه ظلم و استبداد ایستاده‌گی کرده و قربانی داده‌اند. حضور زنان در جنگ‌ها به گونۀ واقعی و یا نمادین یکی از مهم‌ترین مولفه‌های جنگ در گذشته و حال شمرده می‌شود. در تاریخ امپراتوری‌های بزرگ روم و فارس و در روایت جنگ‌های دینی – مذهبی میان اسلام و مسیحیت زنان همیشه در میدان‌های نبرد پیروزی و شکست را تعیین کرده و حضور آنان مایۀ پیروزی در نبردهای بزرگ بوده است؛ نبردهایی که ابعاد و زمینه‌های آن‌ها بسیار پهن و برجسته بوده.

از سوی دیگر، زنان یکی از قربانیان اصلی جنگ در تاریخ بشر هستند. اگر مردی کشته می‌شود، اگر خانه‌یی ویران می‌شود و اگر تجاوز گروهی صورت می‌گیرد، همه به گونۀ مستقیم و غیرمستقیم زنان را متأثر می‌سازد. این‌ها می‌رسانند که زنان در تاریخ جنگ‌ها هرچند به گونۀ مستقیم حضور کم‌تری داشتند و یا به زبان دیگری، حضور زنان کم‌تر روایت شده و تاریخ بیش‌تر وجهۀ مردانه دارد، اما تأثیر مستقیم و غیرمستقیم جنگ‌ها بر زنان شاید بیشتر از مردان بوده است. جنگ‌هایی که همیشه در تاریخ حضور داشته و پیوسته از زنان قربانی گرفته است. زنان افغانستان در این نبرد چهل ساله یکی از قربانیان اصلی خشونت‌های دوام‌دار و جنگ‌های زمان‌بر و کورکورانه بوده‌اند.

با این مقدمه، دیروز صدها زن در غور سلاح برداشتند تا در برابر ایدیولوژی سیاه و افراط‌گر طالبان مبارزه کنند. زنان در این مانور نظامی که مجهز به جنگ‌افزارهای سبک و سنگین بودند، شعار دادند که دیگر حاکمیت طالبان را نمی‌پذیرند و اگر فضا برای فعالیت‌های آنان تنگ‌تر شود، علیه این گروه می‌جنگند. این حرکت آنان تصویر شوربرانگیز دختران ایزدی سنجار و کردستان عراق را در ذهن تداعی می‌کند که در برابر داعش جنگیدند. زنانی که برای آزادی جنگیدند و کار به جای رسید که در یک دست قلم و در دست دیگری سلاح گرفتند و با داعش و افراط‌گرایی مبارزه ‌کردند. زنان آزادۀ غور و مانور نظامی آنان تداعی‌کنندۀ تصویر همۀ زنانی است که در طول تاریخ در برابر ظلم و استبداد «نه» گفته و به عدالت‌خواهی ادامه داده‌اند.

هرچند شماری از شهروندان این مانور نظامی را به بوتۀ نقد گرفته و می‌گویند که این حرکت زنان نمایشی و استفاده‌جویانه است. این افراد اما بی‌خبرند که حضور زنان در میدان‌های جنگ چند پیام اساسی به طالبان و جنگ‌جویان این گروه دارد. پیامی ‌که می‌تواند برای حال و آیندۀ افغانستان موثر واقع شود و زمینه‌های بسیج مردم علیه طالبان را به نمایش بگذارد. این حرکت نمادین زنان در غور پیامی را به طالبان منتقل می‌کند که همۀ افغانستان آمادۀ مقاومت و ایستاده‌گی در برابر این گروه است. این نمایش نشان می‌دهد که باشنده‌گان شهرها و توده‌های روستایی به شمول زنان و مردان آمادۀ دفاع از افغانستان در برابر طالبان هستند و نمی‌گذارند که طالبان بر سرنوشت مردم افغانستان حاکم شوند.

پیام دیگر این مانور نظامی این است که نسل کنونی افغانستان با ارزش‌ها و هنجارهای بزرگ‌ شده‌اند که متعالی و انسانی است و این نسل تفاوت‌های اساسی با نسل گذشته دارد. این نسل در دو دهۀ گذشته برای فراگیری آموزش، آزادی و تعهد رنج‌های کشیده و عرق‌های ریخته‌ است تا در روزها بد و هجوم گروه‌های تروریستی ایستاده شود و در برابر آن‌ها مبارزه کند. حقیقت این است که طالبان در برابر یک نسل نسبتاً آموزش‌دیده و متعالی ایستاده‌اند و در این نبردها مطمیناً شکست سراغ طالبان را خواهد گرفت. هرچند نقدهای بی‌شماری را می‌توان به نسل پساطالبانی ردیف کرد، اما مهم این است که نسل کنونی ویژه‌گی‌های زیادی دارند که بر آسیب‌های‌شان می‌چربد.

این مانور حتا اگر نمایشی باشد، باز هم پیام تعالی‌بخش، آزادی‌گستر و ایستاده‌گی دارد و نشان می‌دهد که مردم، زن و مرد، پیر و جوان آماده‌اند که در برابر طالبان ایستاده شوند و نگذارند که این گروه از راه جنگ و خشونت بر سرنوشت افغانستان حاکم شود. زنان غور این پیام را می‌رسانند که آنان نمی‌خواهند دوباره زیر اسارت برقع و خانه‌نشینی قرار بگیرند و بهتر است برای آزادی در برابر طالبان و گروه‌هایی که آرزوی اسارت آنان را دارد، مبارزه کنند و سلاح آزادی را به دست بگیرند. آن چنانی که در تاریخ افغانستان زنان در برابر استعمار و تجاوز ایستاده‌اند، این نیز ثبت تاریخ می‌شود که زنان غوری زمانی در برابر طالبان ایستادند و برای آزادی، تعالی و توسعۀ افغانستان سلاح برداشتند.

تحلیل‌های بیشتر را این‌جا بخوانید.