واکنشها به نشر سریال «چُقر»؛ وزارت اطلاعات و فرهنگ جلو نشر این سریال را خواهد گرفت؟
این روزها نشر فصل دوم سریال تُرکی «چُقر» در ژانر گانگستری و با نشانۀ ویژۀ مافیا توسط یکی از تلویزیونهای خصوصی کشور، سرو صداهای زیادی را در میان مسوولان وزارت اطلاعات و فرهنگ، ریاست مستقل افغان فیلم و کاربران شبکههای اجتماعی بلند کرده است. پیامدهای برخاسته از نشر فصل اول سریال چُقر بسیاری از کنشگران مدنی و فرهنگی را واداشته است که در قسمت نشر فصل دوم این سریال واکنشهای متفاوتی داشته باشند.
عبدالمنان شیوای شرق، معین نشرات وزارت اطلاعات و فرهنگ روز یکشنبه (24 جوزا) در اعتراض به نشر سریال چُقر در صفحۀ رسمی فیسبوکش نوشته است که ادارۀ او پس از دریافت اعتراض صدها شهروند، مکتوبی را عنوانی این شبکۀ تلویزیونی فرستاده است تا فصل دوم سریال چُقر نشر نشود. به باور آقای شرق، نشر این سریال به سلامت روانی جامعه ضرر میرساند، اما او گفته است که طرفدار سانسور نیست.
پس از فرستادن مکتوب معین نشرات وزارت اطلاعات و فرهنگ به این تلویزیون خصوصی، اما هنوزهم دیده میشود که فصل دوم این سریال از سوی همین شبکۀ تلویزیونی هر شب نشر میشود و متوقف نشده است. آقای شرق یک روز پس از فرستادن مکتوب رسمی به این شبکۀ تلویزیونی در صفحۀ فیسبوکش نوشت که او اصل مکتوب را نیز به تلویزیون مورد نظر فرستاد است و اگر رهبری این تلویزیون به مکتوب او توجه و تمکین نکند، این شبکۀ تلویزیونی را جریمۀ نقدی خواهد کرد.
در همین حال، سخیداد هاتف، یکی از چهرههای شهره و طنزنویس به دیدگاه معین نشرات وزارت اطلاعات و فرهنگ واکنش نشان داده و از طریق صفحۀ فیسبوکش این پرسش را مطرح کرده است که سلامت جامعه را چه کسی تعریف میکند؟
آقای هاتف در یکی از روزنامههای کشور مقاله نوشته و میگوید که باور به این دارد که وزارت اطلاعات و فرهنگ باید دنبال وظیفه و کارهای جدیتر و با برنامهتر باشد و بهتر است که پالیسیسازی کند تا این که مانع نشر یک سریال میشود. به باور آقای هاتف: «آزادی بیان یک ارزش پر هزینه و آمیخته با خطر است و هر تلاشی برای تصفیۀ آزادی بیان به دیکتاتوری میرسد.»
از سویی دیگر، صحرا کریمی، رییس افغانفیلم در واکنش به دیدگاه سخیداد هاتف در حساب توییترش نوشته است که حتا در لیبرالترین کشورهای جهان نیز قانون نشراتی و درجهبندی سنی برای فیلمها و سریالها وجود دارد. خانم کریمی میافزاید که شبکههای تلویزیونی از خلای قانون در کشور سالها سوءاستفاده کردهاند که این نشان بیتفاوتیشان به روان جامعه است. رییس افغان فیلم همچنان خاطرنشان میسازد که نمیشود هر اعتراض مثبتی را به دلیل حکومتی بودن آن، تخریب کرد.
این همه درحالی است که سال گذشته پس از نشر سریال «فرجام» ابومسلم خراسانی نویسندۀ سیاسی – مدنی، یک مقالۀ آسیبشناسانهیی را زیر عنوان «آسیبشناسی فرجام» با تأکید بر نظریۀ «کاشت» در یکی از روزنامههای کشور منتشر کرد و مدعی شد که سریالهای عامهپسند بدون درنظرداشت سطح فرهنگی جامعه، نسلنو را به بیراهه میکشاند. به باور او، دیوارنویسیها و خشونتهای خیابانی نوجوانان دلیلی محکمی بر تأثیر منفی سریالهایی مانند «چُقر» و «وادی گرگها» است که به گونۀ غیر مستقیم خشونتگرایی را در جامعه، ترویج میکند. این دست مقالهها و دیدگاهها اما تاکنون در کشور نادیده گرفته شده و بیشتر تلویزیونها از نشر آن پیشگیری نکرده و نمیکنند.
با این همه، سرنوشت سریال «چُقر» و دهها سریال مشابه آن تاکنون روشن نیست که آیا وزارت اطلاعات و فرهنگ قادر به قطع نشر آن خواهد شد و یا خیر. نشر این سریال تاکنون ادامه دارد و همچنان دیدگاههای منفی و مثبت نسبت به این سریال در شبکههای اجتماعی دستبهدست میشوند.