در پی نبردهای اخیر میان گروه طالبان و نیروهای امنیتی در ولسوالی جرم ولایت بدخشان، حدود 300 خانوادۀ روستاهای «دهن آب خستک»، «آب راغک»، «فرغامیرو» و «پل سوچ» این ولسوالی از خانه‌های‌شان بی‌جا و به مرکز ولسوالی جرم آواره شده‌اند. اعضای شورای ولایتی بدخشان و باشنده‌گان ولسوالی جرم می‌گویند که این خانواده‌ها از مدتی به این‌سو در وضعیت بد اقتصادی بسر می‌برند و از سوی حکومت محلی و نهادهای کمک‌کننده تاکنون به آنان رسیده‌گی نشده است.

احمد جاوید مجددی، عضو شورای ولایتی بدخشان در صحبت با خبرگزاری نشانه می‌گوید که این خانواده‌ها به کمک‌رسانی عاجل و رسیده‌گی لازم ضرورت دارند. به سخن او، این خانواده‌ها در یک ماه پسین به دلیل افزایش حملات تهاجمی گروه طالبان بر روستاهای ولسوالی جرم از خانه‌های‌شان بی‌جا شده‌اند.

آقای مجددی می‌افزاید که آنان همۀ دار و ندار زنده‌گی‌شان را از دست داده‌اند و به ساحۀ زیر حاکمیت دولت پناه آورده‌اند، اما به دلیل نبود محل بودوباش مناسب و عدم دست‌رسی به مواد غذایی با مشکلات زیادی دست‌وپنجه نرم می‌کنند. این عضو شورای ولایتی بدخشان تأکید می‌کند: «تا زمانی‌ که عملیات گسترده به منظور پس‌گیری مناطق از دست رفته و تصفیۀ منطقۀ «خستک» این ولسوالی از حضور مخالفان مسلح دولت راه اندازی نشود، اجرای هرگونه عملیات مقطعی در این منطقه برای پایان دادن به حضور جنگ‌جویان خارجی بی‌تأثیر خواهد بود». منطقۀ «خستک» پایگاه اصلی و دایمی مخالفان مسلح دولت است و در این منطقه تروریستان خارجی نیز حضور دارند.

در همین حال، باشنده‌گان محل نیز می‌گویند که از چند سال به این‌سو در نتیجۀ افزایش ناامنی‌ها و حضور روز افزون مخالفان مسلح، صدها خانواده از روستاهای زیر کنترل طالبان به مناطق تحت حاکمیت دولت آواره شده‌اند و در وضعیت نامناسب، زنده‌گی می‌کنند. عیان‌الدین، باشندۀ ولسوالی جرم می‌گوید: «زمانی که طالبان بالای روستای ما حمله کردند و دولت برای پس زدن عملیات این گروه حملات هوایی راه‌اندازی کرد، ما مجبور شدیم که خانه‌های مان را ترک کنیم و به مناطق امن پناه ببریم». او که به دنبال تصرف طالبان بر منطقۀشان به مرکز ولسوالی جرم پناه آورده است و در خانه‌یی یکی از بسته‌گانش بسر می‌برد، می‌گوید که در زمینۀ پیش‌برد روزگار و تأمین مخارج زنده‌گی به دلیل نبود فرصت‌های کاری با مشکلات زیادی روبه‌روست. عیان‌الدین می‌افزاید: «بی‌جا شده‌گان جنگ به مرکز ولسوالی و دیگر روستاهایی زیر حاکمیت دولت پناه آورده‌اند، شماری زیادی‌شان به سرپناه دسترسی ندارند و شماری دیگر آنان در خانه‌های بسته‌گان‌شان در هر خانه از 3 تا 4 خانواده زنده‌گی می‌کنند».

این بی‌جا شدۀ جنگ مدعی است که تا هنوز هیچ‌گونه کمکی از سوی نهادهای کمک‌کننده و حکومت محلی بدخشان برای آنان صورت نگرفته و تلاش‌های‌شان برای جلب همکاری نهادهای کمک‌کننده نیز بی‌نتیجه باقی مانده است.

بی‌جا شده‌گان جنگ در ولسوالی جرم بدخشان می‌گویند که آنان بارها از حکومت محلی خواسته‌اند که با راه‌اندازی عملیات نظامی مناطق‌شان را از کنترل طالبان بیرون کنند تا زمینۀ بازگشت آنان به خانه و کاشانه‌های‌شان فراهم شود. به گفتۀ آنان اما این خواست آنان از سوی حکومت محلی بدخشان بی‌پاسخ مانده است.

آمارهای تخمینی مقام‌های محلی ولسوالی جرم نشان می‌دهد که در نتیجۀ ناامنی‌های چند سال پسین نزدیک به یک‌هزار خانواده از مناطق زیر تصرف طالبان به مناطق تحت حاکمیت دولت آواره شده‌اند. مسوولان محلی بدخشان می‌گویند که بی‌جا شده‌گان ناشی از جنگ‌ها که در گذشته شناسایی و سروی شده‌اند به گونۀ منظم از سوی ادارۀ مبارزه با حوادث طبیعی و نهادهای کمک‌کنندۀ بین‌المللی، کمک دریافت می‌کنند، اما خانواده‌هایی که به تازه‌گی بی‌جا شده‌اند ضمن دریافت کمک‌های عاجل زیر بررسی و سروی دقیق قرار دارند تا شامل روند کمک‌رسانی به گونۀ منظم قرار گیرند.

عبدالله همایون دهقان، رییس ادارۀ مبارزه با حوادث طبیعی بدخشان به خبرگزاری نشانه می‌گوید: «موسسۀ (اکتید) به ۷۱ خانواده‌یی که به دلیل جنگ‌های اخیر در درۀ خستک ولسوالی جرم بی‌جا شده‌اند کمک نقدی کرده و تلاش داریم تا خانواده‌ها دیگری را نیز شامل این روند بسازیم». به گفتۀ او، این نهاد کمک‌کننده برای هر خانواده به ارزش مجموعی 18 هزار افغانی مواد غذایی توزیع کرده و مساعدت نقدی به بی‌جاشدگان دیگر ولسوالی جرم نیز ادامه دارد. آقای دهقان خاطرنشان می‌سازد که ادارۀ مبارزه با حوادث طبیعی و ریاست امور مهاجرین بدخشان در تلاش‌اند تا در هماهنگی با نهادهای کمک‌کننده، بی‌جا شده‌گان جنگ و افراد نیازمند را شناسایی و شامل فهرست کمک‌رسانی بسازند.

مسوولان محلی بدخشان تأیید می‌کنند که شمار مجموعی بی‌جا شده‌گان بدخشان به 6هزار و 200 خانواده می‌رسد. از این میان، بیش از 4هزار خانواده را بی‌جاشده‌گان جنگ تشکیل می‌دهند که در ولسوالی‌های بهارک، جرم، اشکاشم و شهر فیض‌آباد، مرکز ولایت بدخشان مستقر هستند. ادارۀ محلی بدخشان می‌پذیرد با آن‌که حکومت محلی و نهادهای کمک‌کننده به این خانواده‌ها کمک می‌کند، اما این خانواده‌ها هنوزهم با دشواری‌های زیادی روبه‌رو هستند.