حدود سه ماه پیش دولت 160 میلیون افغانی را برای مبارزه با کرونا به ولایت‌های بلخ، فاریاب، سمنگان، سرپل و جوزجان اختصاص داد. از این میان سهم جوزجان 20 میلیون افغانی بود. این پول باید در حالت اضطرار و بحران کرونا در بخش‌ فراهم‌سازی مواد خوراکی ضروری برای خانواده‌های نیازمند، خرید تجهیزات طبی برای شفاخانۀ ویژۀ بیماران کرونا و آگاهی‌دهی برای باشنده‌گان ولایت جوزجان از خطرات ویروس کرونا و راه‌های جلوگیری آن، به مصرف می‌رسید. مسوولیت مصرف این پول را در جوزجان کمیتۀ مبارزه با ویروس کرونا برعهده داشت. اکنون که تقریباً همۀ این پول به مصرف رسیده است، اعضای جامعۀ ‌مدنی در این ولایت ادعا دارند که در مصرف این پول اختلاس صورت گرفته است.

شفاف نبودن قراردادها، اختلاس در خرید چپرکت‌ها (تخت خواب) برای بیماران، توزیع نشدن مواد خوراکی به خانواده‌های نیازمند و سهل‌انگاری در بخش آگاهی‌دهی به باشنده‌گان این ولایت از عمده‌ترین ادعاهای فعالان مدنی جوزجان است. سید رسول سادات، فعال مدنی جوزجان در صحبت با خبرگزاری نشانه می‌گوید: «اختلاس در بخش‌ قرارداد 14 عراده  موتر به خاطر آگاهی‌دهی به مردم، اختلاس در بخش خرید سه صد دانه فلش (کارت حافظه) و همچنان نبود گزارش شفاف از توزیع مواد خوراکی برای سه هزار خانواده از مواردی‌اند که جامعۀ مدنی جوزجان خواهان پاسخ‌دهی حکومت محلی در این ولایت هستند.» آقای سادات می‌افزاید که طبق قراردادهای موجود 14 عراده موتر به خاطر آگاهی‌دهی به باشنده‌گان مرکز و ولسوالی‌های جوزجان به کرایه گرفته شده است. کرایۀ هر موتر برای مدت یک ماه مبلغ 42 هزار افغانی تعیین شده است. از این میان هشت موتر با بلندگوها باید به ولسوالی‌ها فرستاده می‌شد تا مردم را از چیستی کرونا و شیوه‌های جلوگیری از ابتلای آن آگاهی می‌داد.

آقای سادات می‌گوید، گزارشی که جامعۀ مدنی دارد، هیچ موتری به ولسوالی‌ها فرستاده نشده است. به سخن او، قرار بود برای سه هزار خانوادۀ نیازمند در این ولایت مواد غذایی توزیع شود، اما در اوج بحران کرونا تنها برای 120 خانواده مواد خوراکی توزیع شده است. آقای سادات اضافه می‌کند که کمیتۀ اضطرار ولایت جوزجان سه صد دانه فلش (کارت حافظه) خریداری کرده است. بر اساس اسناد ارایه شده، هر فلش به ارزش پنج‌صد افغانی خریداری شده است؛ درحالی که این فعال مدنی ولایت جوزجان می‌گوید که هر فلش در بازار سه صد افغانی به فروش می‌رسد.

فعالان مدنی ولایت جوزجان می‌گویند که کمیتۀ مبارزه با کرونا تاکنون گزارشی از چگونه‌گی خریداری اقلام مورد نیاز و چگونه‌گی مصرف 20میلیون افغانی را به آنان ارایه نکرده‌ است. آنان می‌افزایند، اگر حکومت محلی و کمیتۀ مبارزه با کرونا از خریداری‌ها و مصرف 20میلیون افغانی گزارش ارایه نکند، فعالان ‌مدنی جوزجان دست به دادخواهی و راه‌پیمایی خواهند زد.

محمد بشیر فروغ، عضو مجتمع جامعۀ مدنی جوزجان و عضو پارلمان جوانان کشور در پیوند به قرارداد خرید چپرکت‌‌ها برای تجریدگاه «کووید 19» در ولایت جوزجان می‌گوید: «بخش تدارکات کمیتۀ مبارزه با کرونا بار نخست 60 پایه چپرکت را در میان بیش از 10 شرکت لوژیستکی به داوطلبی گذاشت که هر پایه چپرکت به ارزش 11هزار افغانی قرارداد شد، اما سه روز پس از این داوطلبی 50 پایه چپرکت دیگر میان سه شرکت دیگر به داوطلبی مجدد گذاشته شد که در این داوطلبی هر پایه چپرکت به مبلغ 28 هزار افغانی قرار داد شد.» آقای فروغ تفاوت نرخ هر چپرکت‌ از 11هزار به 28هزار افغانی را پرسش برانگیز می‌داند. او از کمیتۀ مبارزه با کرونا می‌خواهد که در این باره به مردم پاسخ بگوید.

با این وضع، حسیب‌الله رحمانی، نمایندۀ جامعۀ مدنی ولایت جوزجان که در کمیتۀ نظارتی مبارزه با کرونا عضویت دارد، دربارۀ قراردادها و خریداری‌ها به خبرگزاری نشانه می‌گوید که کمیتۀ نظارتی تنها کیفیت اجناس خریداری شده را نظارت می‌کند و با نرخ اجناس و چگونه‌گی خریداری اقلام مورد نیاز، دخالت نداشته است. آقای رحمانی اضافه می‌کند که در جریان روند نظارت، این کمیته چندین بار وسایل بهداشتی بی‌کیفیت را مسترد کرده است. او خاطرنشان می‌سازد که از همین رو، هیچ‌گاهی با وجود اختلاس در این کمیته روبه‌رو نشده است، اما وجود اختلاس در خریداری این اجناس را رد نمی‌کند. به گفتۀ او، امکان دارد که در برخی موارد اختلاس و سوء استفاده‌ از صلاحیت‌های محوله صورت گرفته باشد، اما از چشم کمیتۀ نظارتی پنهان مانده باشد.

فعالان مدنی ولایت جوزجان به این باورند که نقش نمایندۀ آنان در کمیتۀ مبارزه با کرونا «نمادین» است و در بخش تدارکات هیچ نمایندۀ آنان حضور نداشته است تا از چگونه‌گی خرید و نرخ اقلام اطمینان حاصل کند.

بر اساس اظهارات اعضای کمیتۀ نظارت، سه صد دانه فلش با ظرفیت (4 GB) از سوی کمیتۀ آگاهی‌دهی خریداری شده است. در قرارداد هزینۀ هر فلش سه‌صد افغانی آمده است. این فلش‌ها (کارت حافظه) قرار بود در مساجد برای ملاامامان توزیع شود. خبرنگار نشانه در پی ادعای فعالان مدنی ولایت جوزجان به شکل نمونه در چهار ناحیۀ شهر شبرغان از ملاامامان چهار مسجد در قسمت چگونه‌گی آگاهی‌دهی و توزیع فلش‌ توسط کمیتۀ مبارزه با کرونا معلومات گرفته است. بر اساس گفته‌های ملاامامان، در سه مسجد نه آگاهی‌دهی صورت گرفته و نه هم فلش توزیع شده است. از میان این چهار مسجد تنها ملاامام یک مسجد از دریافت یک فلش با ظرفیت (2 GB) خبر می‌دهد. ملا امام مسجد «شاه میرزا» در ناحیۀ دوم شهر شبرغان می‌گوید که فلش را دریافت کرده است، اما غیرفعال است.

با این همه، عبدالقادر مالیه، معاون و سرپرست مقام ولایت جوزجان که در رأس کمیتۀ مبارزه با کرونا قرار دارد، ادعای فعالان مدنی ولایت جوزجان را بی‌اساس می‌خواند. آقای مالیه به خبرگزاری نشانه می‌گوید: «بنابر گزارش ریاست عدلیه در ولایت جوزجان نهادهای جامعۀ مدنی که اسنادشان طی مراحل و پاک باشد، وجود ندارد. اما ما حاضر هستیم به همۀ باشنده‌گان ولایت جوزجان در قسمت چگونه‌گی مصرف 20میلیون افغانی گزارش بدهیم.» آقای مالیه می‌افزاید که در دفتر مقام ولایت اسناد همۀ اجناس خریداری شده از سوی کمیتۀ مبارزه با کرونا موجود است و هر گروه و جریانی که خواسته باشد، برای‌شان پاسخگو خواهد بود.

سرپرست مقام ولایت جوزجان در ارتباط به قرارداد چپرکت‌ها می‌گوید که تفاوت نرخ در قرارداد چپرکت‌ها بر می‌گردد به کیفیت آن‌ها. به گفتۀ او، 60 پایه چپرکت از یک شرکت داخلی خریداری شده است و 50 پایه چپرکت دیگر اجناس خارجی و کیفیت آن نیز بهتر است. آقای مالیه می‌افزاید که نرخ هر چپرکتی که از شرکت داخلی خریداری شده است، مبلغ 13 هزار افغانی است، اما هزینۀ هر چپرکت خارجی که از کیفیت بهتری برخوردار است، 28 هزار افغانی قرارداد شده است.

عبدالقادر مالیه اضافه می‌کند که مطابق به فیصلۀ کمیسیون مبارزه با کرونا برای هر خانوادۀ مبتلا و یا مشکوک به کرونا که قرنطینه شده بودند، یک بوری گندم، یک بوری برنج و یک بسته روغن داده می‌شود. طبق اظهارات او، قرار است به 3هزار خانواده با شرایط یاد شده مواد خوراکی کمک شود. سرپرست ولایت جوزجان دربارۀ تأخیر در توزیع مواد غذایی به خانواده‌های نیازمند می‌گوید که تاکنون برای 250 خانواده مواد خوراکی توزیع شده است و هر گاه فهرست خانواده‌های دیگر از سوی ریاست صحت عامۀ ولایت جوزجان برای‌شان فرستاده شود، توزیع این مواد را آغاز خواهند کرد.

آقای مالیه همچنان شماری از فعالان مدنی جوزجان را به درخواست رشوت متهم می‌سازد. به گفتۀ او، شماری از افراد عادی و فعالان مدنی می‌خواهند به آنان نیز مواد غذایی داده شود، اما او به عنوان معاون مقام ولایت این حق را ندارد که برای هرکسی مواد توزیع کند. سرپرست مقام ولایت جوزجان اما از هیچ فرد مشخص نام‌ نمی‌برد.

آقای مالیه در ادامه خاطرنشان می‌سازد که موضوع توزیع فلش‌ها را بررسی خواهد کرد و در صورتی که اختلاس صورت گرفته باشد، موضوع را با ارگان‌های مربوطه در میان خواهد گذاشت. سرپرست مقام ولایت جوزجان همچنان اضافه می‌کند که بُلندگو، موتر و همۀ وسایل آگاهی‌دهی در خدمت کمیتۀ آگاهی‌دهی قرار داشت و اگر سهل‌انگاری شده باشد، عاملان این سهل‌انگاری را به نهادهای عدلی و قضایی معرفی خواهد کرد.

بر اساس آخرین گزارش کمیتۀ مبارزه با کرونا در ولایت جوزجان از 20میلیون افغانی سهم این ولایت تا امروز (دوشنبه، 25 جوزا) حدود 19میلیون و 8صد و 56 هزار و 491 افغانی مصرف شده است. بیش‌تر این پول در بخش‌های خرید تجهیزات طبی، مواد خوراکی و آگاهی‌دهی به باشنده‌گان مرکز و ولسوالی‌های جوزجان مصرف شده است. اکنون از مجموع 20میلیون پول اختصاصی برای مبارزه با ویروس کرونا در ولایت جوزجان تنها 143هزار و 841 افغانی پول نقد نزد کمیتۀ مبارزه با کرونا باقی مانده است.

از سویی هم، شمار مبتلایان ویروس کرونا در جوزجان با گذشت هر روز افزایش می‌یابد. آمارهای موجود نزد ریاست صحت عامۀ ولایت جوزجان نشان می‌دهد که شمار مبتلایان ویروس کرونا در این ولایت به ۱۹۴ تن رسیده است. از این میان، 73 تن دوباره صحت‌یاب شده‌ و پنج بیمار دیگر جان باخته‌اند.