زنان و دختران افغانستان در کنار همۀ مشکلات اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی در بخش تحصیل نیز با چالش‌ها و مشکلات جدی روبه‌رو هستند. در روستاها، بسیاری از خانواده‌ها اجازه نمی‌دهند دختران‌شان به مکتب بروند و یا اگر اجازه می‌دهند، نهایتاً تا صنف ششم و یا نهم برای‌شان فرصت آموزشی فراهم است و سپس قصۀ همیشه‌گی؛ ازدواج، بچه‌داری و پیش‌بردن کارهای خانه آغاز می‌شود.

در این جامعۀ بسته اما دخترانی مبارز نیز حضور دارند. باوجود این‌که راه‌شان از میان سنگلاخ‌ها می‌گذرد، اما هیچ‌گاهی ناامید و خسته نمی‌شوند. این دختران مبارز موقعیت‌های بغرنج زنده‌گی را به فُرصتی خوب برای پیش‌رفت بدل می‌کنند. از همین رو، روایت‌های‌ دختران برخاسته از میان جامعه‌یی به شدت سنتی، خواندنی می‌باشد.

ستاره حمیدی یکی از دخترانی است که راهش را از مسیر معمول جدا کرده است؛ مسیری که هنوز خیلی‌ها به این باورند که دختر باید هرچه زودتر خانۀ بختش برود. در این مسیر برای دختران اجازه داده نمی‌شود که دانشگاه بروند. کم‌تر خانواده‌یی دست دخترش را گرفته و به دانشگاه بُرده است، اما خانواده‌هایی هم هستند که با علاقه‌مندی ویژه از دختران‌شان حمایت می‌کنند. شمار این خانواده‌ها اما شاید کم‌تر از تعداد انگشت‌های دست باشد.

ستاره حمیدی، عضو یکی از این خانواده‌ها است. او اکنون دانش‌جوی مقطع ماستری در یکی از دانشگاه‌های کشور هند است. خانم حمیدی می‌گوید: «خوش‌بختانه من در ولسوالی آقچه در یک خانوادۀ باسواد به دنیا آمدم، اما جامعه‌ ظرفیت پذیرش آزاد‌ی‌های مدنی دختران را نداشت. به همین خاطر مجبور بودیم که در میان جنگ در خانه عروسک‌بازی کنیم و این‌گونه با مشکلات زیادی توانستم مکتب را تمام کنم.» او می‌گوید هیچ دیواری نتوانسته مانع فراگیری آموزشش شود. از خاطرات زمان طالبان می‌گوید که پنهانی با برادر و خواهرش به خاطر درس خواندن به خانۀ کاکایش می‌رفت و کتاب‌ و کتابچه را در میان پوش قرآن پنهان می‌کرد، تا از دید طالبان در امان باشد.

ستاره حمیدی می‌گوید، پس از سقوط رژیم طالبان و روی‌کار آمدن حکومت تازه، زمینۀ آموزش برایش بهتر از پیش مهیا شد و پس از فارغ شدن از مکتب به کابل آمده است. تقابل ارزش‌های جامعۀ ‌سنت‌زده با ارزش‌های شهری برایش جالب بوده تا این که رفته‌رفته با همۀ ناملایمت‌ها عادت کرده و راه خودش را پیدا کرده است.

ستاره پس از پایان دورۀ دانشگاهی در کابل، برای مقطع ماستری به هند رفته و اکنون مصروف نوشتن پایان نامۀ دورۀ ماستری است. ستاره حمیدی می‌گوید در نخست خانواده‌اش با سفرش به هند موافق نبودند، اما پس از یک سلسله مشورت‌ها، رضایت نشان دادند. این دختر جوان حمایت خانواده‌اش را دلیل موفقیت‌اش در زنده‌گی می‌داند. بانو حمیدی خاطرنشان می‌سازد: «من چهار سال در کابل روزهای دشواری را سپری کرده بودم و اگر حمایت پدرم نمی‌بود، هرگز نمی‌توانستم به درس‌هایم ادامه بدهم.»

سفر به هند یک تحول دیگری در زنده‌گی او بوده است. خانم حمیدی می‌گوید، وقتی حدود دو سال پیش به هند رسیدم باز هم با کشور عجیب‌ و مردمان متفاوت‌تر از کابل برخوردم و تشویش مضاعف هم این‌که زبان را نمی‌فهمیدم. او می‌افزاید که در هند ارزش‌های مذهبی از یک‌جا تا جای‌دیگر متفاوت است و مردمان این سرزمین ارزش‌های یک‌دست مذهبی ندارند.

ستاره حمیدی ادامه می‌دهد که در هند نیز هنوز فرصت تحصیلی برای دختران روستانشین فراهم نیست و گاهی هم فکر می‌کنم که سرنوشت دختران روستایی هندی و افغانستانی یک‌سان و مشترک است، اما چیزی که هند را با افغانستان متفاوت نگه‌داشته است، حضور فعالان حقوق زن در این کشور است که برای حمایت از زنان به گونۀ صادقانه مبارزه می‌کنند.

خانم حمیدی در ایالت حیدرآباد هند به تحصیلش ادامه داده است. او می‌گوید: «این‌بار نیز مانند آمدن به کابل همۀ مشکلات موجود در هند را پُشت‌سرگذاشتم و با فرهنگ هزارچهرۀ هند توانستم ارتباط برقرار کنم و حالا با تجربه‌تر و پخته‌تر از هر زمانی دیگر شده‌ام.» او این دشواری‌ها را ناشی از تفاوت فرهنگی عنوان می‌کند و می‎افزاید که هند کشور خوبی‌ است که مردمان مهربانی دارند و کادر دانشگاه‌های این کشور با دخترانی که از افغانستان برای ادامۀ تحصیل آمده‌اند، برخورد خوب و مودبانه دارند.

به باور ستاره حمیدی، مردم هند می‌خواهند خارجی‌ها از کشورشان خاطره‌یی خوشی داشته باشند و برای همین با خارجی‌ها مهربان هستند. این دانش‌آموختۀ رشتۀ حقوق از تفاوت‌های بارز هند با افغانستان می‌گوید که در هند جنسیت زیاد مطرح نیست و نه هم کسی از دین و مذهب دیگران می‌پرسد. به گفتۀ او، برخلاف آن اما در افغانستان دین و جنسیت برای مردم بسیار مهم است. او برای دختران دیگر نیز توصیه می‎کند که فُرصت تحصیلی در هند و در یک کشور دیگر را هیچ‌گاهی از دست ندهند؛ زیرا به باور او، شناخت و زنده‌گی در یک کشور دیگر شخصیت یک فرد را متفاوت‌تر از گذشته می‌‌سازد.

اکنون ستاره حمیدی به دلیل شیوع ویروس کرونا در ایالت حیدرآباد هند در قرنطینۀ خانه‌گی قرار دارد و بالای پایان نامۀ‌اش کار می‌کند. این دانش‌آموختۀ رشتۀ حقوق ابراز امیدواری می‌کند که روزی دانشگاه‌های افغانستان نیز بتوانند زمینۀ تحصیل را برای دختران کشورهای دیگر فراهم کنند.