در جامعۀ بستۀ افغانستان، کار و فعالیت‌های اقتصادی در بیرون از خانه برای زنان یک تابو است و بیش‌تر زنان با توجه به محدودیت‌های اجتماعی، ممنوعیت‌های فرهنگی و محرومیت‌های گسترده از نقش‌آفرینی و تأثیرگذاری در عرصه‌های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی محروم اند.

با وجود این محدودیت‌های اجتماعی اما هستند زنانی که دل به دریا می‌زنند و یک سری برنامه‌های اقتصادی، سیاسی و یا فرهنگی را راه‌اندازی می‌کنند. آنان از یک‌سو توانایی‌های خود را به نمایش می‌گذارند و از سوی دیگر برای شماری از زنان فراموش شده در جامعه، زمینۀ کار و فعالیت‌های بیرون از خانه را فراهم می‌کنند.

سمین کریمی، یکی از زنان بدخشانی است که در کنار شغل آموزگاری فکر اقتصادی را در سر پرورانده است و با ایجاد نخستین رستورانت ویژۀ بانوان در شهر فیض‌آباد، مرکز بدخشان افزون بر فعال ساختن یک هسته درآمدزا برای خود، برای شماری از زنان دیگر نیز زمینۀ کار را فراهم کرده است.

خانم کریمی، می‌گوید که محدودیت‌های موجود اجتماعی و فرهنگی فرا راه فعالیت‌های اقتصادی زنان و احساس کمبود یک فضای مطمین برای زنان سبب شده است که به ایجاد این رستورانت اقدام کند. او می‌افزاید: «موجودیت محدودیت‌ها برای زنان، عدم حضور زنان در بازار و فعالیت‌های اقتصادی و نبود یک رستورانت ویژه‌ برای بانوان از عمده‌ترین انگیزه‌های ایجاد رستورانت ویژۀ بانوان به شمار می‌روند که فکر ایجاد آن ‌را از سال‌های پیش در سر داشتم.» به گفتۀ خانم کریمی، سفر به چندین کشور خارجی به او کمک کرده است تا با الگوگیری از معیاری‌ترین رستورانت ‌های بیرونی، در شهر فیض‌آباد مرکز ولایت بدخشان یک رستورانت متفاوت ویژۀ بانوان را ایجاد کند تا از یک‌طرف برای خود فرصت درآمدزای اقتصادی فراهم کند و از سوی دیگر بتواند برای شماری از زنان دیگر کارآفرینی کند.

به باور او، فضای بیرون از خانه در همۀ عرصه‌ها یک فضای کاملاً مردانه است و این سبب می‌شود که برای نقش‌آفرینی زنان در سطوح مختلف، محدودیت‌ها و ممنوعیت‌های بیش‌تر وضع شود. این بانوی کارآفرین می‌افزاید که در شهر فیض‌آباد هیچ مکان مناسب برای دید و بازدید زنان، مهمان‌داری و راه‌اندازی برنامه‌های تفریحی برای زنان وجود نداشت و به همین دلیل او تصمیم گرفت که با ایجاد رستورانت ویژۀ بانوان، این نقیصه را برطرف کند.

او پس از تصمیم‌گیری ناگزیر بود برای ایجاد این رستورانت ویژۀ بانوان در یک جامعه بسته با اعضای خانواده‌اش مشوره کند و در این راه رضایت آنان را کسب کند. سمین کریمی می‌گوید: «زمان زیادی سپری شد تا برای آغاز این کار اعضای خانواده‌ام را متقاعد بسازم چون آغاز این کار که من به عنوان مسوول یک رستورانت فعالیت کنم و با زنان دیگر از مراجعین پذیرایی کنم برای خانواده‌ام پذیرفتنی نبود و شرم اجتماعی پنداشته می‌شد.»

در جوامع مردسالار، معیار و سنجۀ نیک‌نامی و بدنامی یک خانواده‌ها، رفتار و کردار زنان خانواده به شمار می‌رود؛ یک زن می‌تواند با نشستن در خانه برای خانواده‌اش نیک‌نامی کسب کند و برعکس با رفتن به بیرون اقتدار اخلاقی خانواده را متزلزل بسازد و کاخ نیک‌نامی این خانواده ‌را ویران کند.

با این همه، خانم کریمی خانواده‌اش را قناعت داده و موفق به گشایش نخستین رستورانت ویژۀ زنان در شهر فیض‌آباد شده است. او از رونق کارش می‌گوید که آغازین روزهای ایجاد این رستورانت بازار چندانی نداشت، اما این وضعیت او را نسبت به کاری که آغاز کرده بود نتوانست دل‌سرد بسازد و همۀ تلاشش را برای توسعۀ این رستورانت و رونق بازار آن به کار انداخته است تا این‌که رستورانت ویژۀ بانوان را به یک فضای مطمین برای زنان بدخشانی بدل کند.

خانم کریمی، مالک این رستورانت اضافه می‌کند که تا پیش از شیوع ویروس کرونا در کشور همه‌روزه ده‌ها مشتری از اقشار مختلف اجتماعی شامل زنان و مردان متعلق به یک خانواده به این رستورانت مراجعه می‌کردند و لحظاتی را در این فضای آکنده از عشق و صمیمیت، سپری می‌کردند. شیوع ویروس کرونا اما مانند فعالیت‌های دیگر اقتصادی بر دروازۀ این رستورانت نیز قفل سنگینی آویخته است.

مالک این رستورانت آرزو دارد که با کاهش و یا از بین رفتن بیماری کرونا بتواند کارهای ناتمامش را برای کارآفرینی زنان به انجام برساند. او می‌گوید که در کم‌تر از یک‌سال توانسته است که برای 7 زن در این رستورانت زمینۀ کار را فراهم کند و آرزو دارد که  با فراهم شدن فرصت‌های کاری بیش‌تر، برای شمار زیادی از زنان زمینۀ کار را فراهم کند. خانم کریمی می‌افزاید:«رستورانتی را که تازه ایجاد کرده‌ام تنها ویژۀ زنان و خانواده‌هایی است که به گونۀ دسته‌جمعی به این رستورانت می‌آیند و در نظر دارم که رستورانت عمومی را با خدمات بیش‌تر در مرکز ولایت بدخشان ایجاد کنم.»

از سویی هم، زنان و خانواده‌های که برای صرف غذا و یا بازدید از این رستورانت، مراجعه می‌کنند از ایجاد چنین یک فضای ویژه استقبال می‌کنند. این مشتری‌های خانم کریمی می‌گویند که اوقات تفریحی و مهمان‌داری آنان پس از ایجاد این رستورانت به سامان شده است.

ماه‌جبین یکی از مشتریان این رستورانت است که شماری از دوستان، آشنایان و اعضای خانواده‌اش را در این رستورانت به مهمانی فرا می‌خواند. او می‌گوید: «تا پیش از شیوع ویروس کرونا تمام برنامه‌های مهمانی را در این رستورانت برطرف می‌کردم و اکنون که شیوع کرونا ما را از رفتن به آن‌جا محروم کرده است برای برنامه‌های مهمانی هنوز هم از این رستورانت غذاهای مورد نیاز مان را طلب می‌کنیم.» به گفتۀ ماه‌جبین، پیش از ایجاد این رستورانت در شهر فیض‌آباد مرکز ولایت بدخشان، هیچ مکان مطمین وجود نداشت که او بتواند با خواهرخوانده‌ها، همکاران و اعضای خانواده‌اش لحظاتی را به دور از دغدغۀ خانه‌نشینی سپری کند، اما پس از ایجاد این رستورانت فضای راحت و مطمین برای آنان فراهم شده است.

خانم کریمی، مالک رستورانت «کدبانو» می‌گوید که داشتن هدف مشخص و بزرگ برای زنان می‌تواند که همۀ محدودیت‌های اجتماعی را از سر راه بردارد و روزنه‌های زیادی را برای پیشرفت آنان به وجود بیاورد. او از سایر زنانی که در پی محدودیت‌های اجتماعی از فعالیت‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی به دور افتاده‌اند، می‌خواهد که برای تحقق اهداف‌شان گام‌های عملی بردارند و حصارهای بلند ممنوعیت را عبور کنند و پرده‌های تحجر را که مانع پیشرفت زنان شده است، بدرند.

با آن‌که در دو دهۀ پسین شبکه‌های حقوقی و قانونی برای حمایت از جایگاه زنان در سطح ملی و بین‌المللی ایجاد شده است، اما فربه بودن روح مردسالاری در جامعۀ ما هنوز هم بر نقش‌آفرینی زنان سایه می افگند.

اعلامیۀ جهانی حقوق بشر، کنوانسیون حقوق کودک، کنوانسیون ژنیوا، انکشاف هزاره، اهداف توسعۀ پایدار، کنوانسیون رفع هر گونه تبعیض علیه زنان، پلاتفورم اقدامات بجینگ، قطعنامۀ 1325 شورای امنیت در سطح بین‌المللی، برنامۀ کاری ملی برای زنان افغانستان، قانون منع خشونت علیه زنان در سطح ملی، از عمده‌ترین تعهدات ملی و بین‌المللی برای تساوی جنسیت و ایجاد فرصت‌های برابر و دیدگاه عادلانۀ جنسیتی برای زنان می‌باشد که زنان می‌توانند در پرتو این اسناد ملی و بین‌المللی و حمایت دولت به عدالت جنسیتی برسند و حضورشان را در فعالیت‌های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی نیرومند بسازند.