جنگ؛ کابوس شبانۀ باشندهگان ولسوالی آقچه
ولسوالی «آقچه» بزرگترین مرکز دادوستد بازرگانی برای باشندهگان ولسوالیهای جوزجان است که اکنون به یکی از ناامنترین منطقه در شمال کشور بدل شده است. باشندهگان این ولسوالی میگویند که از ادامۀ جنگ به سطوح آمدهاند و کابوس شبانۀ آنان جنگ است. آنان از دولت میخواهند که ضمن تأمین امنیت این ولسوالی، آنان را از باجگیریهای گروه طالبان نجات دهند.
نقیبالله عبید، یکی از باشندهگان این ولسوالی در صحبت با خبرگزاری نشانه میگوید: «ولسوالی آقچه از چهار جهت در محاصرۀ گروه طالبان قرار دارد و باشندهگان این ولسوالی بدون وقفه هر شب شاهد جنگهای پیهم هستند.» این باشندۀ ولسوالی آقچه میافزاید که صدای شلیک گلولههای سبک و سنگین خواب را از چشمان خورد و بزرگ این ولسوالی ربوده است و جنگ به کابوس شبانۀ باشندهگان محل بدل شده است. به گفتۀ او، مخالفان مسلح دولت به بهانههای گوناگون از جمله «عشر و ذکات» و «کمک به مجاهدین» از باشندهگان ولسوالی آقچه باجگیری میکنند.
همچنان رحیمالله (نام مستعار) یکی از صرافان ولسوالی آقچه میگوید: «در سه سال پسین شمار زیادی از صرافان این ولسوالی مجبور به ترک آقچه شدند و به شهر مزارشریف رفتند و تنها چند صرافی کوچک در این ولسوالی فعالیت دارند که حسابهای مالی کوچک را معامله میکنند.» این صراف میافزاید که هر از گاهی گروه طالبان به بهانههای مختلف از آنان بین 20 تا 50 هزار افغانی پول میگیرند و صرافان مجبور هستند که این پول را برای طالبان بپردازند. این صراف که نخواست نامی از او در گزارش گرفته شود، خاطرنشان میسازد که گروه طالبان نه تنها از صرافان، بلکه از مالکان تانکهای تیل نیز پول و گاهی هم تیل میگیرند.
فعالان مدنی ولایت جوزجان ادعا دارند که مخالفان مسلح دولت با اخاذی و جمعآوری پول از مردم، جنگجویانشان را از بُعد نظامی تجهیز میکنند تا در برابر نیروهای امنیتی کشور بجنگند. ذینالدین عزیزی، باشندۀ ولسوالی آقچه و یکی از فعالان مدنی جوزجان میگوید که جنگ و اخاذی گروه طالبان سبب شده است که بازرگانان و دکانداران از ولسوالی آقچه فرار کنند. به گفتۀ او، تنها در یک سال پسین نزدیک به سههزار خانواده از این ولسوالی کوچیدهاند.
جمعآوری بخشی از حاصلات کشاورزان، اخاذی پول از دکانداران و آموزگاران، باجگیری از بازرگانان و موترهای نفتکش اتهاماتیاند که همواره از سوی مسوولان محلی و باشندهگان این ولسوالی بر گروه طالبان وارد میشود. گروه طالبان اما، این اتهامها را رد میکنند.
در همین حال، غلام سخی سبحانی، ولسوال آقچه ضمن تأیید اخاذیها از سوی جنگجویان گروه طالبان در ولسوالی آقچه میگوید: «نیروهای امنیتی در ولسوالی آقچه در حالت آمادهباش قرار دارند و ظرفیت و توانایی دفاع از جغرافیای این ولسوالی را نیز دارند.» آقای سبحانی اضافه میکند که گروه طالبان باجگیری از مردم را آغاز کردهاند و به زودترین فُرصت نیروهای امنیتی مانع باجگیری و اخاذی این گروه خواهند شد.
ولسوالی آقچه بهعنوان یک شهرک صنعتی «بافت قالین و تولید پوست قرهقل» در شمال کشور شناخته میشود. باشندهگان و بازرگانان ولسوالیهای همجوار برای دادوستد بازرگانی به این ولسوالی سرازیر میشدند. اکنون اما حدود چهار سال میشود که باشندهگان این ولسوالی به جای کار قالینبافی و تولید پوست قرهقل، درگیر نجات جان خود هستند. نیروهای امنیتی اما تاکنون در پاکسازی این ولسوالی از حضور طالبان اقدام جدی نکردهاند.