غیبت زنان در مذاکرات صلح افغانستان از جدی‌ترین اعتراض‌های گروه‌های مدافع حقوق زن نسبت به این روند است.

به نظر می‌رسد آن‌چه این قشر از جامعه را بیشتر از پیش نگران ساخته، بازگشت دوبارۀ محدودیت‌های زمان طالبان است، محدودیت‌هایی که در صورت بازگشت، تمام دست‌آوردهای هژده سالۀ زنان در عرصه‌های مختلف را تحت شعاع قرار خواهد داد و بار دیگر فرصت پیشرفت و برابری را از آن‌ها خواهد گرفت.

حالا در هرات گروهی از زنان حوزۀ غرب کشور با راه‌اندازی یک نشست، خواهان مشارکت پر رنگ‌شان در مذاکرات صلح شده‌اند؛ نشستی زیر نام زنان به عنوان پیشگامان صلح.

خط‌سرخ‌های زنان 

کنش‌گران زن در حوزۀ غرب کشور با ترسیم خط‌سرخ‌هایی برای مذاکره کنندگان صلح می‌خواهند که حکومت و طرف‌های مذاکره کننده از آن‌ها عبور نکنند. این زنان می‌گویند، ظرف 9 ماه اخیر بر روی این طرح، تحقیق و پژوهش انجام داده‌اند و همه این خط‌سرخ‌ها را در یک قطع نامۀ 13 ماده‌ای گنجانیده‌اند.

قطع نامه‌ای با محتوای حفظ حقوق اساسی شهروندان به‌ویژه زنان، سهم فعال آن‌ها در گفتگوهای صلح، حفظ دست‌آوردهای 18 سالۀ زنان، شفافیت در روند مذاکرات و پرداخت غرامت به آسیب دیده‌گان جنگ.

سکینه حسینی نمایندۀ مردم در شورای ولایتی هرات می‌گوید، به علاوه آن‌ها خواستار ایجاد کمیته‌ای مشترک از نهادهای مدافع زنان برای انسجام بیشتر این گروه در مذاکرات صلح اند.

اعتراض به نقش نمادین زنان در تصامیم بزرگ ملی

بخش قابل توجهی از نشست دادخواهانۀ زنان هرات، اعتراض اشتراک کننده‌گان به نمادین بودن حضور آن‌ها در تصمیم‌گیری‌های بزرگ ملی بود. شماری از این زنان می‌گویند، دیگر اجازه نخواهند داد تا حضور منفعل در این رویدادها، زنان را وادار به سکوت کند.

حبیبه دانشجوی علوم سیاسی و از کنش‌گران حقوق زن در ولایت فراه می‌گوید، آن‌ها به حضور نمادین زنان در مذاکرات صلح اعتراض دارند و این روند هیچ نتیجۀ مثبتی به دنبال نخواهد داشت. اشتراک کننده‌گان نشست زنان در هرات که از ولایت‌های مختلف گردهم آمده‌اند نیز می‌گویند، اجازه نخواهند داد تا سیاست‌های نظام مردسالار فعلی دست‌آوردهای حوزۀ زنان را در مذاکرات صلح قربانی کند.

تلاش برای تغییر شرایط

زنان گرد آمده زیر سقف این نشست، معتقد‌ اند که نشست آن‌ها گام نخستِ تغییر حضور نمادین در گفتگوهای صلح خواهد بود.

مسعوده کرخی نمایندۀ مردم هرات در مجلس نماینده‌گان می‌گوید، تلاش برای نادیده گرفتن زنان در تصمیم گیری‌های ملی یک اقدام هدف‌مند برای حذف آن‌ها بوده و این فرصت بیشتر در اختیار گروه های مردسالار قرار نخواهد گرفت. او می‌گوید، باید سایر زنان افغان نیز با آن‌ها در این تلاش همراه شوند.

هم‌زمان با او مونسه حسن‌زاده معاون والی هرات نیز می‌گوید، حرکت جدید در هرات نقطۀ آغازی خواهد بود برای شکستن موانع سد راه زنان. او می‌گوید، به آیندۀ این حرکت خوش‌بین است تا بتواند تغییری در وضعیت حضور نمادین زنان در گفتگوهای صلح ایجاد کند.

نشست زنان در هرات با صدور قطع نامه‌ای پایان یافت

قطع نامه‌ای مشتمل بر سیزده ماده که بر حضور بیشتر و فعالانۀ زنان در گفتگوهای صلح و حفظ دستاوردهای شان تاکید داشت.

هرچند هنوز نتیجۀ مشخصی از گفتگوهای صلح به‌دست نیامده است، اما زنان فعال در کشور نگران اند که آن‌ها جدی‌ترین قربانیان نتایج این گفتگوها باشند.