مسوولان محلی بدخشان می‌گویند که پس از ایجاد کمیته‌های تحلیل معیشت در شوراهای انکشافی، این کمیته‌ها تلاش کرده است تا فرهنگ کمک رسانی به نیازمندان را در میان مردم نهادینه سازد و از این طریق به افرادی که در سطح پایین معیشیتی قرار دارند با بسیج‌سازی نیروهای توان‌مند اجتماعی کمک رسانی کنند.

مسوولان برنامۀ ملی میثاق شهروندی در بدخشان می‌گویند، در چوکات شوراهای انکشافی برنامۀ ملی میثاق شهروندی، کمیته‌ای زیر نام تحلیل معیشت ایجاد شده است که این کمیته‌ها افراد جامعه را به ثروتمندان، فقیرها و فقیر‌ترها دسته بندی نموده و بر بنیاد این دسته بندی از افراد ثروت‌مند روستا اعانه جمع‌آوری می‌کنند و به فقیران روستاها توزیع می‌نمایند.

به گفتۀ مسوولان برنامۀ ملی میثاق شهروندی، در تمام 616 شورای انکشافی  که در 8 ولسوالی زیر این برنامه ایجاد شده، کمیته‌های تحلیل معیشت از آغاز فصل زمستان تا اکنون برای هزاران خانوادۀ نیازمند مواد غذایی و غیر غذایی توزیع نموده است.

در یکی از روستاه‌های ولسوالی کران و منجان از طریق این کمیته از ۲۷ خانواده ساکن روستا ۲۳۸ سیر گندم جمع آوری شده و اخیراً آن را برای شش خانواده که در وضعیت بد اقتصادی قرار داشته اند، توزیع شده است.

همین‌گونه در سطح هر روستا که در آن شورای انکشافی  و کمیتۀ تحلیل معیشت فعال شده مسؤولان این کمیته‌ها با توجه به تحلیل وضع معیشتی ساکنان روستا، مقدار موادی را از ثروت‌مندان و افراد توان‌مند به لحاظ اقتصادی گردآوری نموده و به فقیران روستاها توزیع کرده اند.

عبدالولی معروفی، مسوول برنامۀ میثاق شهروندی در بدخشان می‌گوید که این کمیته، ساکنان روستاها را به سه بخش تقسیم می کند، کمپاین‌های جمع‌آوری کمک راه می‌اندازند و کمک‌های جمع شده را به خانواده‌هایی که در کتگوری فقرا قرار می گیرند، توزیع می‌کنند.

وی می‌افزاید: “خانواده‌هایی که کمک دریافت می‌کنند، کسانی هستند که مصونیت غذایی ندارند، فقیر هستند و این‌ها توسط اعضای شورا شناسایی می شوند و برای‌شان  کمک میشود.”

عبدالقدیر رییس شورای انکشافی منطقۀ “ترگنی” در مرکز بدخشان که تجربۀ عملی سازی این برنامه را دارد، می‌گوید: “ما تقریبا ۲۳ خانواده فقیر در شورای خودمان داشتیم، از مردم یک مقدار کمک برای‌شان جمع‌آوری و توزیع کردیم. این کمک‌های ما می‌تواند برای آن‌ها سودمند باشد.”

محمد داوود سلیمی، مسؤول یکی از کمیته های تحلیل معیشت در فیض‌آباد با بیان این مطلب که این برنامه برای مبارزه با فقر و تأمین مصونیت غذایی فقرا کارساز است، می‌گوید: “ما در سطح قریه افراد را به چهار کتگوری تقسیم می‌کنیم که بای داریم، متوسط داریم، فقیر داریم و فقیرترین، ما مواد از بای و متوسط جمع آوری میکنیم، مثلا کسی است که برای ما دو بوجی برنج کمک کرده است و کسی است که ۵۰۰ گرام کمک کرده است.”

اسدالله ۶۰ ساله که به دلیل مصدومیت جسمی توان کار را ندارد و تا حالا یک بار از سوی این کمیته برایش مواد توزیع شده است در مورد اهمیت این برنامه چنین می‌گوید: “من خودم معیوب هستم و هیچ کاری از دستم ساخته نیست، همین که برای من از طریق شورا کمک شده است، خوش هستم.”

عظیم‌الله مجیدی یک‌تن از آگاهان امور اجتماعی بدخشان هم این برنامه را قدم جدید برای کمک به افراد فقیر جامعه می داند که در گذشته سابقه نداشته است.

وی می‌افزاید: “این ابتکار هم به لحاظ اسلامی و مذهبی و هم به لحاظ انسانی و عاطفی کار خوب و پسندیده‌ای است، این کمیته‌ها ما را وا می‌دارد که وقتی سیر هستیم نباید همسایه ما گرسنه بخوابد.”

محمد ظافر صالح‌زاده، یک‌تن از کارمندان اجتماعی شورای انکشافی دفتر بنیاد آغاخان، می‌گوید که این کمیته افزون بر کمک‌رسانی به نیازمندان، وضعیت درآمد و مصرف باشنده‌گان روستاها را نیز بررسی نموده و برای مدیریت مصرف در سطح روستاها میکانیزم‌های علمی و تخصصی را به مردم معرفی می‌نماید.

به گفتۀ وی مردم می‌توانند که با آگاهی از میکانیزم مصرف بر بنیاد درآمدشان روش‌های مدیریتی بهزیستی را بیاموزند و با عملی نمودن در زندگی، خود را از دایرۀ فقر بیرون کنند.

او می‌گوید که تا حالا این برنامه نتیجه بخش بوده است و از طریق کاهش در مصارف که ریشه در عرف و عنعنات ناپسند مردم داشته و دارد، توانسته‌اند بر بهبود وضعیت خانواده‌ها کمک کنند.

وی می‌افزاید که در شماری از شوراهای انکشافی مردم برای رسیدگی به نیازمندان، سیستم قرضه دهی طولانی را ایجاد کرده‌اند که از طریق آن پول جمع آوری شده در شوراها برای کسانی که ادامۀ تحصیل می‌دهند و یا عروسی می‌کنند تا زمان کاریابی و دریافت پول توسط شخص مقروض، قرض داده می‌شود.

در بدخشان هشت ولسوالی تحت پوشش برنامه میثاق شهروندی است و در این هشت ولسوالی ۶۱۶ شورای انکشافی ایجاد شده است و در تمام این شوراها کمیتۀ تحلیل معیشت نیز فعال است که روند کمک رسانی به نیازمندان را در دستور کار خود قرار داده است و تا اکنون هزاران خانواده از طریق این برنامه کمک‌های لازم را دریافت کرده‌اند.