
نوای موسیقی در شفاخانۀ معتادین شبرغان
موسیقیدرمانی شیوۀ تازهیی است که دکتران متخصص، این کار را برای درمان بیماران معتاد توصیه میکنند.
اما تا هنوز موسیقیدرمانی به شکل درست آن در افغانستان جا نیفتاده است. همچنان مراکز تداوی معتادین در افغانستان با این روش یا کاملا بیگانه هستند و یا اینکه آن را کمتر مورد استفاده قرار میدهند.
بخش آمریت جوانان و گردشگری ریاست اطلاعات و فرهنگ ولایت جوزجان با همکاری شفاخانۀ پنجاه بستر تداوی معتادین، برنامهء موسیقی کلاسیک را برای معتادین این شفاخانه در شهر شبرغان مرکز ولایت جوزجان برگزار نمودند که طی این برنامه تعدادی از جوانان نیز ساعتی را با بیماران معتاد گذراندند.
کرامت الله عزیزی آمر فرهنگ و گردشگری ریاست اطلاعات و فرهنگ جوزجان به خبرگزاری نشانه گفت: «هدف ما از برگزاری برنامۀ موسیقی برای بیماران معتاد این بود که با این کار ، ما جوانان همدردی خود را با برادران معتاد خود نشان بدهیم و توانستیم برای لحظاتی لبخندی را روی لبهای بیماران معتاد ببینیم و همین آرزوی ما بود که آنها خود را تنها حس نکنند.»
اعتیاد برای مبتلا شدهگان به آن یک بیماری شرمآور تلقی میشود. معمولا خانوادهها و جامعه نسبت عدم آگاهی، با اشخاص معتاد رفتار مناسب ندارند.
سید فرید یکی از بیماران معتاد که هشت سال میشود مواد مصرف میکند و همچنان انجنیر برق نیز است در ارتباط به اعتیاد و با گلایه از خانوادهها میگوید: « این سومین بار است که بستر شدهام و در اول خانواده با من درست رفتار نکردند و همین باعث شد که دوباره به مواد روی بیاورم و اما اینبار تصمیم جدی و قاطع دارم که اعتیاد را ترک کنم».
سید فرید دربارۀ برگزاری برنامههای موسیقی در میان بیماران معتاد به این باور است که موسیقی میتواند به روی روحیه بیماران تاثیر مثبت بگذارد و اعتماد به نفس آنها را بالا ببرد.
محمد ناصر پانزده سال است که تریاک دود کرده است و همچنان پدر یک فرزند میباشد. او در ارتباط به اعتیاد چنین میگوید:ئ« من مدتها بود که تریاک مصرف میکردم و رابطهام با خانوادهام به خصوص زن و فرزندم خراب شد و همچنان جامعه با من برخورد درست نمیکرد. سرانجام تصمیم گرفتم که بیایم بستر شوم و اعتیاد را ترک کنم.» محمد ناصر آرزو دارد تا بعد از ترک اعتیاد زندگی بهتر و خوبتری را در کنار خانواده و جامعه داشته باشد.
آوارهگی و مهاجرت تاثیر مستقیم روی ذهن و روان آدمها دارد و اکثر آدمهایی که در افغانستان معتاد اند، تجربه مهاجرت را نیز داشته اند.
سید غلام بیماریست که 38 سال سن دارد و مدتی را در ایران زندگی کرده است، او با انتقاد از سیاستمداران افغانستان، قصۀ خود را چنین حکایت میکند: « من یک نرس هستم و اما باید کلانهای ما متوجه وضعیت باشند. چون مواد در بازار به آسانی به فروش میرسد. باید دست مواد فروشها از بازار کوتاه شود».
سید غلام در میان حرفها و دردهای خود میگوید: « من در ایران معتاد شدهام و از اینکه در زمان مهاجرت سرکارگر بودم، میدیدم که دیگران مواد مصرف میکنند. من هم آهستهآهسته معتاد شدم و حالا 18 سال میشود که بیمار هستم.» سید غلام تاکید دارد که باید جلوی فروش مواد مخدر گرفته شود تا جوانان آغشته این بیماری نگردند.
سید کبیر کمال یکی از کلاسیک خوانان مطرح شمال افغانستان با «دوتار» خود برای بیماران معتاد نواخت، او به این باور است که همدردی و همیاری با بیماران معتاد وظیفۀ تمام آدمهای جامعه است.
ولایت جوزجان یکی از ولایاتیست که صنعت قالین بافی در آن رونق دارد و در ولسوالیها و روستاهای دور دست این ولایت خانمها مشغول بافت قالین هستند و برای بازدهی بیشتر کاری، از تریاک استفاده میکنند.
داکتر عبدالغفار خوشیوال مسوول شفاخانۀ پنجاه بستر تدوای معتادین مواد مخدر ولایت جوزجان به خبرگزاری نشانه در ارتباط به برگزاری برنامۀ موسیقی و وضعیت معتادین این شفاخانه میگوید:
« موسیقیدرمانی یکی از شیوههایست که ما در پیش گرفتهایم و تصمیم داریم با همکاری جوانان برگزاری چنین برنامهها را بیشتر کنیم». داکتر خوشیوال در قسمت وضعیت معتادین میافزاید:
« ما توانستیم از آغاز سال روان تا این دم 388 بیمار را تداوی کنیم و فعلا در شفاخانۀ ما 40 بیمار مرد و 12 بیمار زن و کودک وجود دارد».
شفاخانههای تداوی بیماران معتاد در افغانستان تا زمانیکه شخص بیمار حاضر به تداوی نشود، او را نمیپذیرند و از همینرو داکتر خوشیوال به خبرگزاری نشانه میگوید: « تعدادی از معتادین هنوز هم از موجودیت شفاخانه آگاهی ندارند اما تعدادی از آنها که از مصرف مواد مخدر خسته شدهاند و به شفاخانه مراجعه میکنند؛ در نخست همکاران ما با آنها کارها و مشورههای مقدماتی را انجام میدهند و بعد شامل بستر میشوند.»
جنگ، فقر، ناامنی، مهاجرت و بیکاری از جمله علتهاییست که افراد رو به اعتیاد میآورند و تعداد بیماران مواد مخدر روز به روز رو به افزایش است، این در حالیست که در ولایت جوزجان در حدود 30 هزار معتاد مواد مخدر وجود دارد.
محمدجان آریا – جوزجان