ولسوالی آقچه با چاشنی کنجد و قالین
محمدجان آریا
20 January 2020داستان زندگی روزانۀ مردم، مهمترین بخش روایت زندگی در یک جامعه و آنچه در آن میگذرد را تشکیل میدهد. به ویژه جامعۀ جنگزدهیی مثل افغانستان که با وجود نگرانی و هراس از آینده و تداوم زندگی میان جنگ و باروت، امیدهایی برای ادامۀ زندگی و آیندۀ روشن هنوز هم وجود دارد و این امید با زندگی و مصروفیتهای روزانه مردم عجین شده است.
از نشانی خبرگزاری نشانه اینبار به ولسوالی آقچۀ ولایت جوزجان رفتم که نامش با قالین، خربوزه، پوست قرهقُل و حلوای کنجد پیوند دارد، بهویژه قالین ولسوالی آقچه که از شهرت جهانی برخوردار است.
اما اینروزها باشندگان ولسوالیهای پنجگانۀ آقچه نسبت ناامنیهای اخیر چندان روز خوشی ندارند. با اینهم در این ولسوالی زندگی جریان دارد و حلاوت حلوای کنجدی، شیرینی خربوزه و رنگ سرخ قالین این ولسوالی، اندکی غم را از دل و دیدۀ مردمان این خطه میرباید.
سراغ یکی از کارخانههای تولید حلوای کنجد رفتم. عبادالله صاحب یک کارخانۀ تولید حلوای کنجد است. او شب و روز در کارخانهاش حضور دارد و جریان انجام کار را پیگیری میکند. عبادالله در ارتباط به چگونهگی وضعیت کار میگوید:
«ما روزانه سهگونه حلوا آماده میکنیم، حالا شما شاهد آمادهسازی حلوای کنجد هستید. در پهلوی حلوای کنجد، حلوای چهار مغز و حلوای پشمک را نیز تهیه میکنیم.»
عبادلله که از کودکی در نزد پدرش حلواپزی را یاد گرفته است و حالا چند تنی به عنوان شاگرد زیر دستاش کار میکنند در ادامه میگوید: «تنها در همین کارخانۀ ما به تعداد نُهتن مشغول کار اند که دستمزد شان از 250 افغانی در روز شروع میشود و مطابق به ظرفیتکاری مزدشان نیز افزایش پیدا میکند.»
برای رشد تجارتهای کوچک در بازار افغانستان سرمایهگذاران کوچک باید، زحمتهای زیادی را پشت سر بگذارند.
عبادالله در قسمت رشد کارخانۀ حلواسازی خود میگوید: «روزانه از 80 تا 100 سیر حلوای کنجدی تولید میکنیم که در ولایات شمالی افغانستان به فروش میرسند و از مصروفیت و کار خود راضی استیم. راضی استیم از اینکه توانستهایم با سرمایۀ اندک، زمینۀ کار برای چند تن را فراهم کنیم تا نانآور خانوادۀ خود باشند.»
نبود برق و گاز مشکل بزرگی سد راه تمام کارخانهدارها در افغانستان به شمار میرود و در ولسوالی آقچه در پهلوی نبود برق منظم و گاز، نبود آب صحی نیز مشکل مضاعفی شمرده میشود.
عبادالله نیز از نبود برق و آب و گاز شکایت دارد و از دولت میخواهد که برای آنها انرژی مورد نظرشان را تهیه نماید.
با خلط دانههای کنجد، شکر و آرد، حلوای کنجدی آماده میشود که عموما مردمان شمال افغانستان در مواقع مختلف به خصوص در چای صبح حلوای کنجدی مصرف میکنند.
جنگ و ناامنی باعث شده است تا اقتصاد افغانستان افت کند، بیکاری دامنگیر خیلی از جوانان شود و مهاجرت جوانان را به کشورهای همسایه در پی داشته باشد.
در همین ارتباط یکی از کارکنان این کارخانۀ حلواسازی به خبرگزاری نشانه چنین میگوید: «قرباننظر هستم؛ در خانواده دهتن هستیم و روزانه اینجا کار میکنم تا پولی که پیدا میکنم را برای خانواده مصرف کنم.»
قرباننظر یکسال است که حلواپز شده است و گفتنی او به آدمهایی که به هدف کار مهاجرت میکنند، این است: «اگر بخواهیم، در کشور ما زمینههای کار موجود است و میتوانیم روزگار خود را بگذرانیم، اگر جنگ و ناامنی نباشد، دیگر هیچ ضرورت به مهاجرت نیست تا به کشورهای همسایه برویم و کار کنیم.»
قرباننظر از کارش راضی است و تنها خواستش این است که امنیت ولسوالیشان تامین شود، برق و آب داشته باشند تا کارخانههای زیادی ساخته شود.
نبود آب آشامیدنی و نبود برق منظم دو مشکل قدیمی و جدی ولسوالی آقچه به شمار میرود که بارها باشندگان این ولسوالی از دولت و ارگانهای مربوطه خواهان رفع این دو مشکل شدهاند.
