FB_IMG_1625136141838

چشمۀ شبنم؛ تازه‌ترین مجموعۀ شعرهای فولکلور پشتو در هرات چاپ شد

neshananews

01 July 2021

نویسنده: عبدالجلیل سروش
«چشمۀ شبنم» عنوان کتابی است دربرگیرندۀ بیش از 400 لندی پشتو که با ترجمۀ عبدالله شادان به صورت دوزبانه منتشر شده است. ناشر این مجموعه انتشارات «آن» در هرات است.
چشمۀ شبنم اولین مجموعۀ لندی مستقلی است که در اوزان عروضی شعر فارسی ترجمه شده است.
روح‌الامین امینی، مسوول انتشارات «آن» به خبرگزاری نشانه می‌گوید که در این کتاب متن اصلی شعرهای پشتو همراه با ترجمۀ موزون آن‌ها به زبان فارسی منتشر شده است.
چشمۀ شبنم دربرگیرندۀ 468 لندی است. این مجموعه شامل 258 صفحه است و با تیراژ 500 نسخه در حوزۀ غرب و مرکز کشور در دسترس مخاطبان قرار داده شده است.
ترجمۀ موزون این پارچه‌های شعر پشتو به زبان فارسی را خبرنگار و ادیب نام آشنای کشور عبدالله شادان انجام داده است. روح‌الامین امینی، مسوول انتشارت «آن» می‌گوید که بیشتر محتوای این مجموعۀ شعری را شعرهای عاشقانه تشکیل می‌دهد.
مسایل فرهنگی، اجتماعی و مهم‌تر از همه وضعیت جنگ موجود در افغانستان نیز در این مجموعۀ شعری بازتاب یافته است. ‌شعرهای گزینش‌شده در این مجموعه، لندی‌های مشهور در حوزۀ زبان پشتو است و مشخص نیست که از سوی چه کسانی سروده شده‌اند.

شعر لندی، شعر مردمی
لندی که یک قالب فولکلور (عامه‌پسند) شعر پشتو است. لندی رایج و مشهورترین قالب شعری در حوزۀ زبان پشتو به شمار می‌رود. بیشتر شاعران این حوزۀ زبانی در قالب لندی شعر سروده‌اند. افزون بر شاعران، گوینده‌گان زبان پشتو نیز با این قالب فولکلور آشنایی ابتدایی دارند.
به باور زبان‌شناسان، کمتر پشتوزبانی را در حوزۀ زبان پشتو می‌توان یافت که دست‌کم یک شعر لندی در ذهن نداشته باشد. شعر لندی بیشتر به شکل ضرب‌المثل‌ها میان گوینده‌گان زبان پشتو مورد استفاده قرار می‌گیرد.
بیش از 50 هزار شعر فولکلور پشتو در قالب لندی تاکنون مکتوب شده‌اند، اما نویسنده‌گان حوزۀ زبان پشتو به این باورند که شمار ‌شعرهای لندی رایج در این حوزۀ زبانی به بیش از 100 هزار قطعه می‌رسد.

زبان پشتو
زبان پشتو در صد سال گذشته یکی از زبان‌های رسمی دولت افغانستان بوده است. شماری از ادیبان و زبان‌شناسان به این باورند که پشتو به رغم تلاش‌ حکومت افغانستان برای توسعۀ آن با خطر نابودی دست‌وپنجه نرم می‌کند.
به باور این کارشناسان، بیشتر گوینده‌گان زبان پشتو به یادگیری زبان فارسی و انگلیسی روی آورده‌اند و کمتر تلاش می‌کنند به پشتو بنویسند. این موضوع باعث می‌شود که متن‌های نوشتاری که از سوی گوینده‌گان زبان پشتو خلق می‌شوند، بیشتر به زبان‌های فارسی و انگلیسی برگردان شوند.
در بخش ترجمه نیز تلاش‌های قابل توجهی برای تولید محتوا در این حوزۀ زبانی صورت نمی‌گیرد و این موضوع باعث می‌شود که زبان پشتو در درازمدت با خطر نابودی روبه‌رو شود.