دفتر ولایتی کمیسیون حقوق بشر در هرات و شماری از نهادهای مدنی در این ولایت خواستار بررسی عاجل رویداد شکنجه و غرق شدن عده‌یی از کارگران افغانستان از سوی مرزبانان ایران، شده‌اند. مسوولان دفتر ولایتی کمیسیون حقوق بشر در هرات ضمن ابراز نگرانی از ادامۀ رفتارهای ضد حقوق بشری مرزبانان ایران با پناه‌جویان و کارگران افغانستان می‌گویند که برای برقراری عدالت و بررسی همه‌جانبۀ این رویداد از سوی حکومت افغانستان، تمام تلاش خود را به خرج خواهند داد.

عبدالقادر رحیمی، رییس دفتر ولایتی این کمیسیون می‌گوید، هرچند این نهاد نمی‌تواند به گونۀ مستقل رویداد شکنجه و غرق شدن شماری از کارگران افغانستان را در مرز با ایران بررسی کند، اما برای تحقق عدالت بر حکومت افغانستان فشار لازم را وارد خواهد کرد. همچنان سید اشراف سادات، مسوول شبکۀ نهادهای مدنی هرات می‌گوید، در صورتی که این رویداد به گونۀ عادلانه و هرچه زودتر بررسی نشود، نهادهای مدنی هرات دست به اعتراض خواهند زد. به گفتۀ او، فعالان مدنی هرات به وزارت امور خارجۀ کشور دو روز مهلت داده‌اند تا بررسی‌های لازم را تکمیل و نتایج آن را همه‌گانی کنند.

این درحالی است که دیروز (شنبه، سیزدهم ثور) مرزبانان ایران شماری از کارگران افغانستان را که قصد داشتند به گونۀ غیرقانونی وارد این کشور شوند، نخست شکنجه و سپس به دریای «هریرود» انداخته‌اند. مسوولان شفاخانۀ مرکزی هرات تایید کرده‌اند که پنج جسد این کارگران به این شفاخانه منتقل شده است. آنان همچنان تایید می‌کنند که این افراد بر اثر اختناق ناشی از غرق شدن در آب، جان باخته‌اند.

نجات یافته‌گان این رویداد می‌گویند که بیش از پنجاه کارگر نیمه‌های جمعه شب (دوازدهم ثور) وارد خاک ایران شدند و از سوی مرزبانان ایرانی بازداشت شده‌اند. شاه ولی، یکی از افرادی که توانسته با عبور از دریا خودش را به خاک افغانستان برساند، می‌گوید فردای بازداشت از سوی مرزبانان ایرانی به هریرود انداخته شدند و حدود بیست تن از همراهانش در آب غرق شده‌اند. او می‌افزاید که در میان جان باخته‌گان این رویداد یک کودک یازده ساله نیز شامل است؛ ادعایی که در ویدیوهای دریافتی خبرنگار نشانه نیز قابل تشخیص است.

ولسوال گلران هرات، جایی که منطقۀ دهنۀ ذوالفقار، محل عبور این افراد را در خود جای داده است تایید می‌کند که شمار این افراد دست‌کم پنجاه نفر بوده است. او می‌گوید هم اکنون هیأتی در جست‌وجوی اجساد سایر قربانیانی این رویداد است که احتمالاً در زیر آب دفن شده‌اند.

هرچند وزارت خارجۀ کشور از بررسی همه‌جانبۀ این رویداد اطمینان داده است، اما فعالان مدنی هرات می‌گویند که بی‌توجهی به شکنجه و قتل کارگران افغانستان از سوی مرزبانان ایران یک عمل غیر انسانی است و در برابر آن سکوت نخواهند کرد. نشر ویدیوهای شکنجه و پرتاب کارگران کشور از سوی مرزبانان ایران در فضای مجازی واکنش‌های گسترده‌‌یی را همراه داشته است.

همزمان با این، مسوولان ادارۀ محلی هرات و ریاست ارتباط خارجۀ این ولایت گفته‌اند که با تشکیل هیأتی، در حال بررسی جوانب این رویداد هستند. سرکنسولگری ایران در هرات اما با نشر بیانیه‌یی در فضای مجازی، لت‌وکوب و به دریا انداختن کارگران افغانستان را از سوی مرزبانان کشورش، رد کرده است.

این نخستین مورد از شکنجه و قتل کارگران افغانستان از سوی مرزبانان ایران نیست. در گذشته‌ها چندین رویداد مشابه دیگر نیز گزارش شده است. حدود شش سال پیش ۱۳ جوان افغان که در جست‌وجوی کار از مرز اسلام‌قلعه به گونۀ غیرقانونی وارد ایران شده بودند، از سوی مرزبانان ایران تیرباران و در گورستان شهر «تایباد» ایران دفن شدند. پس از اعتراض خانواده‌های این افراد، اجساد قربانیان دوباره به هرات منتقل شد و این کشور مجبور شد به خانواده‌های قربانیان «دیه شرعی» پرداخت کند.