کوهنوردان 4

نخستین صعود کوه‌نوردان افغانستان بر فراز قلۀ «نوشاخ» بدون حمایت نهادهای خارجی

در پی رکود بی‌پیشینۀ صنعت گردش‌گری در بدخشان به دلیل تهدید ویروس کرونا، شماری از نهادهای گردش‌گری برای تقویت این صنعت با استفاده از ظرفیت‌های محلی آستین برزده‌اند. اتحادیۀ شرکت‌های گردش‌گری بدخشان در همکاری با شماری از کوه‌نوردان کشور راه سفر به بلند‌ترین نقطۀ قلۀ نوشاخ را روی دست گرفتند تا از این طریق بتوانند گردش‌گران داخلی و خارجی را به بازدید از جاذبه‌های توریستی این ولایت تشویق کنند.

یک گروه نُه نفری از کوه‌نوردان داخلی برای نخستین بار بدون حمایت نهادها و راه‌نماهای خارجی خودشان را به بلندترین قلۀ «نوشاخ» رساندند. این قلۀ کوه حدود 7 هزار و 492 متر از سطح بحر ارتفاع دارد. قلۀ نوشاخ یکی از بلندترین قسمت‌های افغانستان در سلسله کوه‌های هندوکش و یکی از دشوارگذرترین قله‌های جهان می‌باشد که در ولسوالی واخان ولایت بدخشان موقعیت دارد.

از این پیش کوه‌نوردان جاپانی در سال 1965 میلادی، گروهی از کوه‌نوردان داخلی با حمایت کوه‌نوردان فرانسوی در سال 1388 خورشیدی و حنیفه یوسفی در سال 2019 با حمایت سفارت ایالات متحدۀ امریکا موفق شدند که روی قلۀ نوشاخ پای بگذارند.

به تازه‌گی اما این گروهی از کوه‌نوردانی که شامل شش پسر و سه دختر از ولایت‌های کابل، بامیان، بدخشان، بغلان، میدان وردک، هرات و غزنی هستند پس از یک ماه سفر از کابل به طرف قلۀ نوشاخ، این قله را فتح کردند. ادب‌شاه گوهری، رییس اتحادیۀ شرکت‌های گردش‌گری بدخشان که این برنامه را رهبری می‌کند، می‌گوید که آنان پس از رسیدن به نقطۀ آغازین کوه نوشاخ در منطقۀ «قاضی‌ده» 18 روز تمام راه پیمودند تا به آخرین نقطۀ این قلۀ مرتفع و دشوارگذر قدم بگذارند. به گفتۀ او، سفر آنان به قصد صعود بر قلۀ نوشاخ در 28 سرطان امسال (1399) از کابل آغاز شد و در شانزدهم اسد سال روان خورشیدی، روی آخرین نقطۀ این قلۀ افسانه‌یی پای گذاشتند.

آقای گوهری می‌افزاید که این نخستین باری است که کوه‌نوردان افغانستان بدون حمایت نهادهای کمک‌کننده و راه‌نماهای خارجی با امکانات شخصی خودشان قلۀ افسانه‌یی «نوشاخ» را فتح می‌کنند. به گفتۀ او، آنان با این اقدام‌ به جهانیان نشان دادند که افغانستانی‌ها بدون حمایت خارجی‌ها هم می‌توانند که کوه‌نوردی کنند و برنامه‌های ثمربخشی را به هدف تقویت صنعت گردش‌گری عملی سازند.

فاطمه سلطانی، نخستین بانوی جوان 18 ساله است که ریکارد قدم گذاشتن بر فراز قلۀ نوشاخ را در میان گروه‌های هم‌سن خود به ثبت رسانده است. خانم سلطانی می‌گوید که هدف او نشان دادن توانایی‌های زنان و دختران افغانستان است تا مردم بدانند که در صورت نبود محدودیت‌ها و موانع اجتماعی، زنان هم می‌توانند همانند مردان فعالیت‌های دشواری را انجام دهند. او از زنان و دختران دیگر کشور می‌خواهد که باید گام به پیش بگذارند و توانایی‌های‌شان را نشان دهند تا حضورشان را در همۀ عرصه‌های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و ورزشی در جامعه به اثبات برسانند. فاطمۀ سلطانی می‌افزاید که با این اقدام دل به دریا زده است تا بلند‌ترین قلۀ پر از برف را در هوای سرد و کمبود آکسیجن بپیماید و توانایی‌هایش را به نمایش بگذارد.

صدیقی لعل‌زاد، مسوول ادارۀ گردش‌گری ولایت بدخشان با استقبال از این اقدام گروه کوه‌نوردی افغانستان می‌گوید که صعود بر «قلۀ نوشاخ» توسط این گروه با امکانات شخصی بی‌نظیر است و انتظار دارد که برنامه‌‎های بیش‌تر این چنینی به هدف تقویت صنعت گردش‌گری راه‌اندازی شود تا بحران‌ برخاسته از گسترش ویروس کرونا در عرصۀ صنعت گردش‌گری جبران شود.

به گفتۀ آمر گردش‌گری ریاست اطلاعات و فرهنگ ولایت بدخشان، در پی تهدید ویروس کرونا در سال روان خورشیدی این ولایت میزبان حتا یک گردش‌گر خارجی نبوده و شرکت‌های گردش‌گری و سیاحتی زیان‌های سنگین مالی را متحمل شده‌اند. او می‌افزاید که راه‌اندازی برنامه‌های این چنینی از یک‌طرف در جلب گردش‌گران خارجی کمک می‌کند و از سوی دیگر با تشویق گردش‌گران داخلی می‌تواند افزون بر تقویت صنعت گردش‌گری در تقویت اقتصاد محلی به عنوان سنگ‌بنای اقتصاد ملی کمک در خور توجه کنند.

از سوی دیگر، مسوولان شرکت‌های گردش‌گری در بدخشان می‌گویند که صنعت گردش‌گری یکی از صنعت‌های پر درآمد جهانی است و در صورت توجه حکومت به حمایت از نهادهای گردش‌گری، این صنعت می‌تواند که یکی از پایه‌های توسعۀ اقتصاد ملی را نیرومندتر بسازد. آمر گردش‌گری بدخشان خاطرنشان می‌سازد که آنان برنامه‌هایی از قبیل ایجاد مهمان‌خانه‌ها، آموزش راه‌نماها، تثبیت و حفاظت از جاذبه‌های گردش‌گری و چگونه‌گی میزبانی از گردش‌گران خارجی را به سطح محلی از چند سال به این‌سو عملی کرده‌اند و تلاش دارند با حمایت از برنامه‌های کوه‌نوردی و سایر ورزش‌های دیگر متناسب با جغرافیای طبیعی بدخشان صنعت گردش‌گری را تقویت کنند.