روز جهانی محو خشونت

کاهش پانزده درصدی خشونت علیه زنان در هرات

عاطفه غفوری

26 November 2020

همزمان با فرا رسیدن روز جهانی «محو خشونت در برابر زنان» دست‌اندرکاران قضایای عدلی و قضایی در هرات از کاهش موارد خشونت در برابر زنان در این ولایت خبر می‌دهند.

محمد رفیع نادری، رییس انجمن وکلای مدافع که در هفته‌های پسین آمارهای ثبت شده در ریاست امور زنان، کمسیون حقوق بشر و نهادهای عدلی و قضایی را گردآوری کرده است، می‌گوید که رویدادهای ثبت شده در این نهادها از کاهش پانزده درصدی موارد خشونت در برابر زنان حکایت دارد. آقای نادری می‌افزاید که در سال روان خورشیدی 672 پروندۀ خشونت در برابر زنان در هرات ثبت شده است. به گفتۀ او، این آمار در سال گذشتۀ خورشیدی به 801 مورد می‌رسید.

از سوی دیگر، مسوولان ریاست امور زنان با تأیید آمارهای ارایه شده از سوی رییس انجمن وکلای مدافع هرات می‌گویند که افزایش آگاهی زنان، دسترسی بیشتر بانوان به نهادهای حامی حقوق زنان و برخورد جدی این نهادها با عاملان خشونت در برابر زنان سبب شده است تا آمار خشونت‌ها در این ولایت امسال کاهش نسبی داشته باشد.

مسوولان ریاست امور زنان اما می‌پذیرند که تعطیلی نهادهای مسوول در هفته‌های شیوع ویروس کرونا و همچنان دسترسی نداشتن زنان روستانشین به حمایت‌های لازم نیز در کاهش موارد خشونت علیه زنان تأثیرگذار بوده است؛ موضوعی که فعالان حقوق زن در هرات نیز بر آن تأکید دارند.

شیرین اعلمی، از فعالان حقوق زن در ولسوالی شیندند که یکی از ناامن‌ترین ولسوالی‌های هرات شمرده می‌شود، می‌گوید که نه تنها در شیندند؛ بلکه در نیمی از ولسوالی‌های هرات نهادهای عدلی و قضایی فعالیت ندارند. خانم اعلمی با اشاره به خشونت گسترده در برابر زنان در این ولسوالی‌ها می‌افزاید که حمایت نکردن دولت از زنان سبب شده است تا زنان قربانی خشونت جرأت مراجعه به نهادهای حمایت‌کننده را نداشته باشند. به سخن خانم اعلمی، در ولسوالی شیندند حتا زنان بدون اجازۀ همسران‌شان حق بیرون شدن از خانه را ندارند.

مسوولان ادارۀ محلی هرات نیز فعال نبودن نهادهای عدلی و قضایی در هشت ولسوالی هرات را می‌پذیرند. مونسه حسن‌زاده، معاون والی هرات می‌گوید که هم‌اکنون نهادهای عدلی و قضایی که باید در ولسوالی‌های شیندند، زاول، زیرکوه، پشت‌کوه، گلران و چند ولسوالی دیگر هرات فعالیت می‌کردند بنابر چالش‌های امنیتی به شهر هرات، منتقل شده‌اند. معاون والی هرات اما تأکید می‌ورزد که در ماه‌های آینده قرار است دادگاه‌ها و داستانی‌های این ولسوالی‌ها دوباره فعال شوند.

این همه در حالی است که افزون بر ترس موجود در میان زنان برای مراجعه به نهادهای حامی و تعقیب قضایای خشونت در برابر زنان، کم‌توجهی مسوولان به این گونه رویدادها نیز به ناامیدی زنان دامن زده است. در حال حاضر ازدواج‌های اجباری، لت‌وکوب، ازواج زیر سن، محرومیت دختران از تحصیل، آزار و اذیت جنسی و قتل حادترین نوع خشونت‌ها در برابر زنان در هرات است. خشونت‌هایی که به نظر می‌رسد پس از جنگ به پایدارترین نوع خشونت در کشور بدل شده‌اند.

25 ما نومبر میلادی مصادف است با پنجم ماه قوس. از این روز به عنوان روز جهانی محو خشونت علیه زنان یاد می‌شود. فعالان حقوق زن و شماری از نهادهای جامعۀ مدنی از این روز گرامی‌داشت می‌کنند.