سقوط-به-دست-طالبان

معمای سقوط ولسوالی‌ها و زنگ خطر سقوط کلان‌شهرها در شمال و شمال‌شرق کشور

abduljalilbehfar

21 June 2021

به دنبال افزایش حمله‌های تهاجمی طالبان بر ولایت‌های شمال و شمال‌شرق کشور شمار زیادی از ولسوالی‌ها به دست این گروه سقوط کرده‌اند. سقوط این ولسوالی‌ها نگرانی‌های زیادی را مبنی بر سقوط مرکز ولایت‌ها در شمال و شمال‌شرق کشور به میان آورده است.

به گفتۀ منابع محلی و امنیتی، ولسوالی‌های چال، هزار سموچ، بنگی، ینگی قلعه، خواجه‌غار، خواجه بهاءالدین، دشت‌قلعه، درقد، نمک‌آب، اشکمش و بهارک در ولایت تخار از عمده‌ترین ولسوالی‌هایی‌اند که در کمتر از دو هفتۀ گذشته به تصرف طالبان درآمده‌اند.

ولایت تخار شانزده ولسوالی دارد. اعضای شورای ولایتی تخار می‌گویند که یازده ولسوالی این ولایت به دست طالبان سقوط کرده و پنج ولسوالی دیگری نیز در معرض تهدید جدی سقوط قرار دارند. همین‌ گونه ولسوالی‌های درۀ صوف بالا در سمنگان، چهاربولک در بلخ، دشت ارچی، قلعۀ زال، بازار ولسوالی علی‌آباد در کندز، خانقاه، آقچه، منگجیک و فیض‌آباد در جوزجان و کوهستان در فاریاب طی دو روز گذشته به دست طالبان افتاده است.

طالبان با پخش نوارهای تصویری و نشر خبرنامه‌های پیهم ادعا دارند که شمار زیادی از نیروهای امنیتی با تجهیزات نظامی خود به این گروه پیوسته‌اند و افزون بر آن در جریان نبردها و سقوط ولسوالی‌ها مقدار زیادی از سلاح و جنگ‌افزارهای نظامی نیز به دست این گروه افتاده است.

فعالان مدنی و اعضای شورای ولایتی در شمال و شمال‌شرق کشور با اظهار نگرانی از وضعیت پیش‌آمده طی روزهای پسین می‌گویند که ولسوالی‌های کلیدی این ولایت‌ها به تصرف طالبان درآمده و آنان نگران سقوط مرکز و کلان‌شهرها به دست طالبان هستند.

محمداعظم افضلی، دبیر شورای ولایتی تخار می‌گوید که پیروزی‌های پیهم طالبان و رسیدن جنگ‌جویان این گروه تا دروازه‌های شهر تالقان، مرکز این ولایت مناطق باقی‌ماندۀ تخار را با تهدیدهای جدی روبه‌رو ساخته است.

آقای افضلی می‌گوید: «این ذهنیت در میان مردم ایجاد شده که برنامه‌یی برای سقوط ولایت‌های شمال و شمال‌شرق در حال اجرا شدن است.» به سخن او، ادامۀ این وضعیت اعتماد مردم نسبت به تعهد دولت در برابر طالبان را به صفر رسانده است. آقای افضلی می‌افزاید که عدم استفاده از سلاح‌های سنگین و حمله‌های هوایی در برابر طالبان جهت جلوگیری از پیش‌روی‌های آنان و سقوط ولسوالی‌ها، پرسش‌های زیادی را در ذهن مردم بر انگیخته است.

دبیر شورای ولایتی تخار خاطرنشان می‌سازد که نیروهای امنیتی از دو روز به این‌سو به آرایش قوا و تحکیم مواضع خود پرداخته‌اند و مردم محل نیز برای نبرد با طالبان در کنار نیروهای امنیتی سلاح برداشته‌اند. به گفتۀ او، باشنده‌گان محل انتظار دارند که این نیروها بتوانند وضعیت امنیتی را دوباره به حالت عادی برگردانند.

باشنده‌گان ولایت‌های شمال‌شرقی خاموشی حکومت در برابر سقوط روزافزون ولسوالی‌ها را پرسش‌برانگیز می‌دانند و می‌گویند، اگر معامله‌یی در کار نباشد، چرا ولسوالی‌های کلیدی به این ساده‌گی تسلیم طالبان می‌شوند. به گفتۀ آنان، چیزی که مایۀ نگرانی مردم است و پرسش‌های بی‌پاسخی را به همراه داشته، بی‌توجهی حکومت نسبت به سقوط این ولسوالی‌ها و واگذاری مناطق زیادی بدون درگیری به گروه طالبان می‌باشد.

با آن ‌که مقام‌های حکومتی به مردم اطمینان کاذب داده‌اند و پیوسته می‌گویند که وضعیت امنیتی به زودی تغییر خواهد کرد، اما مردم نسبت به وعده‌های میان‌تهی حکومت در امر پس‌زدن حمله‌های تهاجمی طالبان و پس‌گیری مناطق از دست‌رفته بی‌باور شده‌اند.

فواد امان، سخنگوی وزارت دفاع ملی می‌گوید که نیروهای کمکی و کماندوها جهت پس‌گیری مناطق از دست‌رفته به ولایت‌های کندز و تخار رفته‌اند. به گفتۀ او، نیروهای مردمی و محلی نیز به منظور جلوگیری از پیش‌روی‌های طالبان و پس‌گیری مناطق از دست‌رفته در کنار نیروهای امنیتی سلاح برداشته و نبرد را در برابر طالبان در این ولایت‌ها آغاز کرده‌اند.

افزایش حمله‌های تهاجمی طالبان بر ولایت‌های شمال و شمال‌شرق و سقوط بی‌پیشینۀ ولسوالی‌ها به دست طالبان انتقادهای گستردۀ نماینده‌گان مردم در شورای ملی را نیز به همراه دارد.

اعضای مجلس نماینده‌گان مسوولان نهادهای نظامی را به ضعف مدیریتی و بی‌کفایتی متهم می‌کنند و می‌گویند اگر حکومت موضع جنگ و صلح را روشن نسازد، با این وضعیت مبهم و ایجاد امید کاذب در میان مردم زمینه را برای سقوط مناطق بیشتری فراهم خواهد ساخت.

با این که مقام‌های امنیتی از آماده‌گی‌ها و اعزام نیروهای تازه‌نفس برای پس‌گیری مناطق از دست‌رفته به ولایت‌های شمال و شمال‌شرق کشور خبر می‌دهند، اما منابع محلی در این ولایت‌ها می‌گویند که چندین ولسوالی در شمال و شمال‌شرق گواه سقوط بی‌پیشینه به دست طالبان بوده و کوچک‌ترین تغیری در وضعیت امنیتی به میان نیامده است.