هرات اعتراض

شکنجه و پرتاب کارجویان افغانستان به دریای هریرود؛ اعتراضات مردمی در هرات همچنان ادامه دارد

عاطفه غفوری

11 May 2020

گردهمایی‌های اعتراضی باشنده‌گان هرات نسبت به رویداد تکان‌دهندۀ شکنجه و پرتاب کارجویان افغانستان در رودخانه «هریرود» از سوی مرزبانان ایرانی، همچنان ادامه دارد. در تازه‌ترین مورد امروز (دوشنبه، 22 ثور) ده‌ها تن از اعضای خانواده‌های قربانیان و شماری از فعالان مدنی کشور در برابر ساختمان کنسولگری ایران در هرات، دست به تجمع اعتراضی زدند. این افراد با سر دادن شعار «عدالت خواهی» ضمن محکوم کردن این رویداد، خواهان محاکمه و مجازات عاملان شکنجه و قتل کارجویان افغانستان شدند.

فیروزاحمد بهزاد، یکی از برگزارکننده‌گان این گردهمایی اعتراضی در برابر ساختمان کنسولگری ایران در هرات می‌گوید که دولت افغانستان و سازمان‌های حقوق بشری مکلف‌اند هرچه زودتر نتایج تحقیقات‌شان را با مردم شریک سازند. او با اشاره به شواهد موجود در پیوند به اقدام مرزبانان ایران به شکنجه و به دریا انداختن کارجویان افغانستان، از مسوولان وزارت خارجۀ کشور می‌خواهد که همۀ تلاش‌های‌شان را برای محاکمۀ عاملان رویداد «دهانۀ ذوالفقار» به کار گیرند.

همزمان با این، شفیقه رسولی، یکی از فعالان مدنی هرات می‌گوید که رویداد شکنجه و قتل کارجویان افغانستان از سوی مرزبانان ایرانی به پیمانۀ تکان‌دهنده است که هیچ تعللی در محاکمۀ عاملان این رویداد، نباید صورت گیرد. او با انتقاد از اقدامات نهادهای حامی حقوق بشر و سازمان ملل در پیوند به این رویداد می‌گوید که تنها محاکمۀ عاملان شکنجه و قتل کارجویان افغانستان می‌تواند بخشی از درد خانواده‌های قربانیان را تسکین بخشد.

این در حالی است که سه‌شنبۀ گذشته نیز گروهی از فعالان مدنی هرات با تجمع در برابر دفتر والی این ولایت، خواستار شناسایی و محاکمۀ عاملان شکنجه و به آب انداختن کارجویان افغانستان شدند. اعتراض‌های مردمی در هرات نسبت این رویداد در حالی شدت می‌گیرد که وزارت خارجۀ کشور در تازه‌ترین بیانیه‌یی از گفت‌وگوی تلفنی وزرای خارجۀ ایران و افغانستان در پیوند به این رویداد خونین خبر داده است.

وزارت خارجه با نشر خبرنامه‌یی اعلام کرده است که روز گذشته (یک‌شنبه، 21 ثور) محمد حنیف اتمر، سرپرست وزارت خارجۀ کشور با محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجۀ ایران دربارۀ آغاز تحقیقات مشترک در پیوند به این رویداد صحبت کرده است. در خبرنامۀ وزارت خارجه آمده است که مقام‌های ایرانی گفته‌اند که این کشور نیز تحقیقاتی را در این مورد آغاز کرده است.

از سویی هم، روز گذشته هیأت حقیقت‌یاب ریاست جمهوری کشور اعلان کرد که تاکنون مرگ 10 تن از شهروندان افغانستان در این رویداد تایید شده و 15 قربانی این رویداد ناپدید هستند.

این همه درحالی است که حدود ده روز پیش (دوازدهم ثور) حدود پنجاه کارجوی افغانستان با عبور از منطقۀ موسوم به «دهانۀ ذوالفقار» به گونۀ غیرقانونی وارد خاک ایران شدند و از سوی مرزبانان ایران بازداشت شدند.

شماری از این کارجویان پس از برگشت به هرات می‌گویند که مرزبانان ایرانی پس از شکنجه و لت‌وکوب، آنان را وادار کرده‌اند که خود را به رودخانه هریرود پرتاب کنند. اقدامی که تاکنون مرگ دست‌کم ۱۰ تن را در پی داشته است. این کارجویانی که با عبور از رودخانۀ هریرود خود را به خاک افغانستان رسانده‌اند، می‌گویند که 25 تن از همراهان‌شان در آب غرق شده‌اند.

هیأت حقیقت‌یاب دولت افغانستان منتظر تشکیل هیأت وزارت خارجۀ ایران است تا تحقیقات مشترک در این باره در مرز افغانستان – ایران آغاز شود.