اوروش قاچقینلری حقیده حکایهلر؛ طالبانحیات نی مردم اوچون دۉزخگه ایلنتیرگن
مینگلب عایلهلر اویلرینی تشلب، خوفسیز حدودلرده باشپناه تاپیشگه مجبور بۉلدیلر، چونکه طالبان نینگ خوفسیزلیگی و شدّتلی جنگلری کۉپلب تومنلر نینگ قولهشی و بوگروه افغانستان کتته شهرلریده اېتیب کېلیش خوفینی آشیرگن.
آز مقداردهگی بهدولت عایلهلر قۉشنی دولتلرگه کۉچیب کېتیشکن، باشقه بیرقطارلری آدم سوداگرلری توزاغی گه توشیب وعده قیلینگن جنتگه (اروپا دولتلری) اېتیب باریشگه سعی قیلیب، اوز تقدیرلرینی ناانیق کېلهجک گه تاپشیرگنلر.
قالهوېرسه، اۉز حیاتینی سهقلب قالیش اوچون مالیوي امکانیت یۉقلیگی سببلی، اۉزلرینی و عایله اعضالرینی قۉشنی ولایتلر مرکزیگه آلیب کېتگن کۉپ کۉچمنچیلر بار. بو عایلهلر حاضر باشپناه یۉقلیگی، آذوق -طعام کمچیلیگی، ایشسیزلیک، ایشانچسیزلیک و طالبان نینگ ییریک شهرلر حدودلرینی قمل قیلیشی کوچهیگنی سببلی آغیر احوالده یشهماقده.
زرمینه قندوز ولایتیده مینگلب اوروش قاچقینلریدن بیری، اۉز حدودلرینی ایشانچسیزلیک و طالبلر باسیب آلگنیدن کېین بدخشان ولایتی مرکزی فیضآبادده باشپناه تاپیشگه مجبور بۉلگن. کۉچیریلگن عیال نینگ ایتیشیچه، طالبلر اولر نینگ برچه نرسهلرینی مصادره قیلیب، تینچ اهالی اویلرینی سنگرگه ایلنتیرگن. خانم زرمینه دیدی “طالبان آتمنی اۉلدیردی، بیزنینگ همه نرسهمیزنی آلدی، اویلریمیزنی تالان -تاراج قیلدی و بیزنی کۉچیشگه مجبور قیلدی”.
کۉچیریلگن عیال نینگ سۉزلریگه کۉره، حاضر او و بدخشان مرکزی فیضآبادگه ناتینچلیک و جنگلرنی کوچهیتیریش اوچون کېلگن باشقه یوزلب عایلهلر بیلن چادرلر آستیده یشهماقده و طالبان نینگ شهرنی قمل قیلیشی کوچهیگنی اوچون تقدیرلری نمه بولیشینی بیلیشمهیدی.
طالبان جنگچیلری کېچه (شنبه ۱۶ اسد) بدخشان ولایتی مرکزیده بیر نېچه استقامتدن هجوم اویوشتیردی. باغلرده، دېنگیز قرغاعیده یاکه بلند تېپهلیکلرده چادر قورگن آوارهلر و کۉچیریلگن آدملر هاوان و یېنگیل و آغیر قوراللر قورقیشی دن تاش و غارلر کیچه ني اوتکزدیلر.
آوارهلردن بیری زرمینه خانم نینگ ایتیشیچه، طالبلر بدخشان مرکزیگه هجوم قیلگنیده توننی اۉتکزیش اونینگ اوچون مینگ ییلچه آغیرلیک قیلگن. اونینگ قۉشیمچه قیلیشیچه، فیضآباد آسمانیده خوفسیزلیک کوچلری و طالبان اۉرتهسیدهگی آتیشمهده امان قالیش امیدینی یۉقاتگن.
زرمینه خانیم نینگ سۉزلریگه کۉره، زۉرآورلیک اوج آلگنی سری طالبان اونینگ برچه امید و اینتیلیشلرینی یۉق قیلیب، اونینگ حیاتینی اېر یوزیدهگی دۉزخگه ایلنتیرگن. زرمینه خانیم قۉشیب قۉیدی: “بیزده حیات قالمهدی، بیز نینگ برچه نرسهلریمیز تالان -تاراج قیلیندی، اوییمیز ویران قیلیندی، آتم اۉلدیریلدی و مېن اۉزیم تۉرت فرزندیم بیلن کۉچیب کېتدیم و مېن راکتلر و هاوان اوقی فرزندلریم جانیني آلیش دن قۉرقهمن.
زرمینه باشقه ۴۰۰ عایله بیلن اوییدن کۉچیریلدی و اېندی کون و تونلرینی فیضآباد شهری زراعت باغیده اۉتکزهدی. اونینگ ایتیشیچه، او دولت و نادولت یاردم تشکیلاتلریدن بیرینچی یاردم آلگن و چېکلنگن وقت دوامیده اۉزینی باقیشی ممکن.
اېندی او ساووق موسم و عایلهسی نینگ باشقه اعضالری نینگ حیاتینی یۉقاتیش خوفیدن خواطرده. اونینگ قۉشیمچه قیلیشیچه، اگر جنگلر دوام اېتسه و ماجرا طرفلری سیاسي کېلیشووگه اېریشه آلمهسهلر، چادر آستیده ساووق قیش اۉتکزیش کوپ هم قییت بولهدی. اونینگ سۉزلریگه کۉره، بدخشان نینگ ساووق محیطیده یشش حاضرگی وضعیت بیلن ممکن اېمس.
زرمینه خانم نینگ قۉشیمچه قیلیشیچه، او قندوز ولایتیده یخشی وقت اۉتکزگن، اېری دوکاندار، بالهلری مکتبده اۉقیشگن و تینچ حیات کېچیریشگن. لېکن حاضر زۉرآورلیک و کۉچیشلر نینگ کوچهییشی بیلن اونینگ برچه اینتیلیشلری و آرزولری چیپس گه چیقدی.
زرمینه نینگ ایتیشیچه، او اۉغیللری و قیزلری مکتبنی توگهتگندن سۉنگ عالي اوقویورت اۉقیشگه کیرگنلریده شفاکار و مهندس بۉلیشلرینی و جمعیتگه خدمت قیلیب، عایلهلری بیلن فخرلنیشلرینی خواهلهگن.
کۉزلری یاشگه تۉلگن اوروشدن قاچگن عیال، اېرتنگی کون نینگ یخشی بۉلیشیدن امیدلری یۉقلیگینی و هر لحظهده اۉز عایله اعضالریدن اَیریلگنیدن قیغوسیدن خواطرده اېکنینی ایتهدی.
زرمینه، طالبان و حکومت قۉشینلری ارا توقنشوولرنی مینگلب آوارهلریدن بیری دیر. او اۉز حیاتی نینگ اېنگ کتّه آرزوسی – اوروش توگهشی و اۉز اوییگه قَیتیشی اېکنلیگینی ایتیب، زۉرغه گپیرهدی.
بیر آیدن آرتیق دوام اېتگن جنگلرده، اوروشلر باشلنگن ولایتلردن مینگلب عایلهلر مرکزي و نسبتاً تینچ حدودلردن باشپناه تاپدیلر.
آوارهلر نینگ ایتیشیچه، طالبان نینگ مرکزي حدودلرگه هجوملری کوچهییب، اولر نینگ خواطرلری آشگن و اولر قهېرگه قاچیشنی بیلمهیدیلر. قاچقینلر نینگ قۉشیمچه قیلیشیچه، مملکتنی ترک اېتیش اوچون اولر نینگ مالیوي امکانیتلری یۉق و اولر طالبلر نینگ قمچیسی آستیده اۉلیشینی قبول قیلیشگه و اۉز بختسیزلیک و عاجزلیک چۉقّیسیده بو حالتنی قبول قیلیشگه مجبور.