various-nagsh 743

بدخشان، ردمرز بولگن لر رويخطي باشيده

neshananews

26 January 2020

قشاقليك، ايش سيزليك و روزگارنينگ مجبوريت لري سبب هركوني اونلبچه بدخشان ليك ياشلر  قوشني ايران، تركيه و اروپايي مملكت لر تمان مهاجرت قيلماقده لر. بو مهاجرت ايريم ياشلرگه قيتيب كيلمس و بعضي لرگه هم ردمرز بولگندن سونگ قيغو و الملي حيات كوزگوسي بولگن.

بدخشان ولايتي مهاجرت اداره سي معلوماتيگه كوره، (IOM ) يا خلق ارا مهاجرت اداره سي تمانيدن انلاين طريقه ده رويخط ده آلگن رقملرگه اساسا افغانستان بويلب بدخشان ولايتي رد مرز بولگن لر رقمي رويخطي نينگ بيرينچي اورين گه تورگن.

بدخشان ولايتي قاچقين لر اداره سي ريسي عبدالواحد طيبي نشانه خبر آژانسي بيلن صحبت ده ” اوتكن ييللر ده هرييلي بدخشان ده يوز دن كوپراق ردمرز بولگن كيشي لر رويخط ده آلينمسدي اما بوييل هر هفته ده ايككي يوز ردمرز بولگن كيشي لرني رويخط ده اله ميز”. ديب ايتكن.

طيبي جنابلريگه كوره بدخشان مركزيده يقين بولگن اولسوال ليك لر ردمرز بولگن لري خلق ارا مهاجرت اداره سي سيستمي ده كيريتيله دي اما اوزاق توشكن اولسوال ليك لر ياش لري اسمي بو سيستم ده كيريتيلمي قاله دي.

ردمرز بولگن بيرقنچه ياشلرني ايتيشچه اولر مينگلب چه معما و قيينتچليك لرني باشدن كيچيريب اوزلريني تركيه و ايران چيگره لريده يتكزه ديلر اما نهايت ده بو مملكت لر چيگره قوريقچي قوتلري اولرني توتقين ده آلگنده انسان قدريتلريگه ضد بولگن مناسبت لرني كورستيب افغانستان گه جونته ديلر.

ردمرز بولگن ياشلر قشاقليك و ايش سيزليك سبب اوي جاي لريدن اجرلب مهاجرت قيليش گه مجبور ايكن ليك لريني تاكيدليديلر.

ايش ايگه لري تمانيدن آي ليك لرني بيريلمس ليگي، مهاجرلرني ساتيليشي، ايران يا تركيه گه يتيب باريش گه قدر نيچه قاچاقچي اره سيده مهاجرلرني قول مه قول بوليشي، چيگره قوريقچي قوتلر تمانيدن كلتكلنيش، حقارت، تورمه گه تشلش و پول لري مصادره ايتيليشي بخت لري قيتكن افغان قاچقين لرني قرش لريده تورگن كونده ليك معما و قيينتچليك لر جمله سيدن دير.

بدخشان ليك ياش حبيب الله قريب بير ييل آلدين قاچاقچي لر فريبكارليگي سبب بيرينچي دن ايران و كين راق تركيه گه باريش ني قصد قيلديم ديب بو سفري دن اچيغ حكايه ني تجربه قيلديم ديدي. اوني تركيه گه يتيب باريش سعي و حركتي نه فقط ناكام قالگن بلكه تورمه لرده كلتكلنيشي دن علاوه ايران پوليسي پول لريني آليب افغانستان گه ردمرز قيلدي ديب ايتي.

اونگه كوره يوزلبچه منگه اوخشه گن ياشلر ايران ليك لرگه ايشلب آي ليك لريني آله آلمي ردمرز بولگنلر.

ارگو تومني يشوچ سي و بدخشان عالي اوقويورتي ادبيات فاكولته سيني بيتيرگن رحيم الله، ايش تاپيش اوچون نيچه ييل ليك سعي و حركتيم نتيجه سيز قالگن دن سونگ، يخشي راق كيله جك گه ايگه بوليش اوچون تركيه گه باريش ني قصد قيلديم ديدي اما تركيه گه بتيب بارمس آلدين تركيه چيگره قوريقچي كوچلري قوليگه توشيب افغانستان گه ردمرز بولديم ديب ايتي.

رحيم الله افغانستان ده هيچقنداي ايش منگه مساعد بولمگني دن علاوه بشري ياردم بيروچي ارگان لردن هم هيچقنداي كمك قولگه كيريتگنيم يوق ديدي.

او، حاضر هم قرضدارمن و هم مقصدگه ايرشه آلمديم ديب دولت و ياردمچي موسسه لر بيزنينگ احوالي ميزگه اعتبار قرتيب اينگ آز قرضي ميزني تولشي ميزگه ياردم بيريشي لازم ديدي.

بدخشان ولايتي قاچقين لر اداره سي ريسي ردمرز بولگن لر معمالريني تصديق لب، ياردمچي موسسه لر دقت اعتباري كوپراق اوروش دن تاثيرلنيب اوي جايلريدن بيجا بولگن عايله لرگه مركز لشكن ديب ردمرز بولگن و مهاجرت دن قيتيب كيلگن عايله و ياشلرگه اونچه ليك اعتبار قرتميديلر ديب ايتي.

بدخشان قاچقينلر اداره سي ريسي گه كوره جاري ييل ده جهان آذوقه تشكيلاتي ردمرز بولگن ٣٠٠ كيشي گه هر نفر ١٨٠٠٠٠ افغاني ياردم بيردي ديدي.

عيني حالده بدخشان انسان حق لري كميسيوني رسميلري مهاجرت رقمي كون اوتيشي بيلن آرتيب باريشي دن تشويش بيلديريب دولتي ارگان لردن يتيب كيلگن راپورلرگه كوره بدخشان ياشلريدن ٥٠ فايزي ناقانوني مهاجرت گه قول اوريشي دن حكايه ايتر.

بدخشان ولايتي انسان حق لري كميسيوني مسولي عارفه نويد،بو ولايت نينگ هر بير قشلاقي ده گي ١٠٠ ياشدن ٥٠ نفري قشاقليك و ايشسيزليك سبب ناقانوني مهاجرت گه مجبور بولگن ديدي.

 انسان قاچاقي و مهاجرت گه قرشي كورش قانوني گه مطابق افغانستان حكومتي انسان قاچاقي و مهاجرت گه تيگيشلي بولگن جرم و جنايت لرگه قرشي خلق ارا ارگان لر همكارليگي بيلن كورشيب انسان قاچاقچي لريني جزالنتيريش ده حركت قيليشي لازم.

بو قانون نينگ تورتينچي ماده سيگه اساسا مملكت بويلب انسان قاچاقي و مهاجرت گه قرشي كورش عالي كميسيوني تورلي دولتي و مدني اداره لردن ١٦ عضو و عدليه وزيري باشچيليگي ده و شونينگ ديك ولايت لر سطحي ده ١٧ عضو بيلن ولايتلر حاكم لري باشچيليگيده تشكيل ايتيليب بو خصوص ده تاپيلگن معمالرگه ايچيم يول تاپيش اوچون هر آيي بير بار يغين اوتكزيشي لازم.

اما قاچقين لر، نه فقط حاضرگه قدر هيچ بير انسان قاچاقچي سي توتقين ده آلينمي و جزالنتيريلمگن بلكه بدخشان ده مهاجرت دن صدمه كورگن قاچقينلردن بيركيشي گه هم ياردم بيريلمگن ديب ايتماقده لر.

انسان قاچاقچي لري فعاليت لري كوپيشي و مملكت قشلاق لري اهالي دن بوشه گني،افغانستان حكومتي ني انسان قاچاقچي لريگه قرشي كورشده و ياش لرگه ايش زمينه لريني مساعد ايتيش يوليده كوپ گينه توسيق و معمالرگه دچار قيلگن.