رمضان-د-880x550

هرات ده رمضاني عنعنه لر كرونا تاثيري آستيده

neshananews

11 May 2020

هرچند رمضان آيي هرات و بو شهر روزه دار يشوچي لري اوچون فرقلي و مخصوص عرف و عادت لر بيلن يولداش دير، اما بو آي نينگ ايككنچي يريمي ده گي كيچه لرده هرات يشوچي لري نينگ رمضاني سرود و عنعنه لري دقت گه سزاور دير.هرييلي رمضان آيي نينگ ايككنچي يريمي ده هرات ليك ياش و اوسپيرين لر افطار دن سونگ برچه محله  لرده توپلنيب هر اوي ايشگي ده توختتب رمضاني قوشيق اوقيديلر.بو قوشيق در حقيقت رمضان آيي ني تبريكي اوچون اوقيلردي.

هرات مدنيتچي لريدن بولگن نوراحمد كريمي ديدي ايچكي اوروشلر باشلنگني و امنيتي معمالر تاپيلگني دن الدين گي  ييللرده رمضان آيي ايككنچي يريمي يتيب كيليشي بيلن هرمحله نينگ ياشلري توپلنيب رمضاني قوشيق گروهي ني تشكيل بيررديلر. گروه اعضالري اينگ خوش آواز ياش ني گروه باشليغي اوله راق تن آلرديلر.

كريمي جنابلري علاوه ايتي گروه نينگ سردسته سي تعين لنگن دن سونگ ياشلر مردم اويلريگه مراجعه ايتيب هرات ده رمضاني ديب ناملنگن قوشيق ني بلند آواز بيلن اوقيرديلر” رمضان يارب، يارب رمضان ، السلام عليك ماه رمضان”. افغانستان اكثر يشوچي لري بو قوشيق ني ايشيتكن لر.رمضاني گروه لري قوشيق لريني اوقيب بولگن دن سونگ اوي ايگه لريدن پول،شيرينليك و ساوغه طلب قيلرديلر. اهالي عموما آلگنده بو گروه لرني آلقيشلب گروه اعضالريگه نقد پول دن توتيب شيرين ليك يا بير تباغ ميبز يا بوغداي بيرديلر.

رمضاني قوشيق بو آي نينگ تبريك ايتيشي بيلن باشلنيب اما اوني باشقه قسملري اوي ايگه لري نينگ سلبي جوابلريني هم احتمال بيرگن مثلا بو قوشيق ني بير بوليميده ايتيلردي كه” يا تواب يا جواب، يا بيش سيرليك تاش يا سودن توله كوزه”. ياشلر گروهي ايريم حال لرده اوي ايگه لري تمانيدن آلقيش لنمي و عايله لر اولرني اويلري ايشيگي دن اوزاغلشتيريش اوچون اوستلريگه سو توكتيرديلر. اما گروه اعضالري بو حالت دن سونگ هم اوي ايشيگي ني ترك ايتمي اوي ايگه سيدن بيران نرسه آليش اوچون سعي و حركتلريني دوام ايتيررديلر.

هرات يشوچي سي بولگن بهرام كيان رمضاني گروه اوستيگه سو توكيش دن ايسكي خاطره سيني ايسلتيب ديدي بوندن ايگرمه ييل آلدين رمضان كيچه لريدن بيريده رمضاني گروه اوستيده سو توكيش گه قرار آلديم،البته آتم هم تراويح نمازيني مسجد گه اوقيب اويگه قيتيب كيلماقده ايدي، آتم اوي ميز ايشيگي ده كيلگنده بو گروه هم بيزنينگ اويي ميزده يتيب كيلدي،مين تام دي اوستيگه چيقيب بير كته ايديش ني سودن تولديرديم و سوني گروه اوستيگه توكديم اما سوني كوپراقي آتم اوستيگه توكيلگندي بو واقعه انه شو خاطره گه سبب بولدي و هنوزهم ايسيم دن چيقمگن.

رمضان خوان لر نيچه محل ده رمضاني اوقيب نهايت ده مردم دن يغيب آلگن اشيالرني اوز آره لريده تقسيم لب هر كيشي اوز اويي تمان كيتردي.

اما بو ييل كرونا ويروسي ييرلگني،هرات يشوچيلري نينگ بو قديمي عنعنه سيده سلبي تاثير قالديگن.رمضاني گروه لر جاري ييل ده اوتميش ده گي ييل لرني قيزيقيش و هيجاني گه ايگه ايمس، اكثر عايله لر فرزندلريني رمضاني اوقيش گه اشتراك ايتيش گه رخصت بيرميديلر.عيني حال ده اكثر عايله لر رمضاني گروه لر يوزيده ايشيگ لريني آچميديلر.

هرات ولايت سابق خبر و مدنيت اداره سي ريسي و مورخ وليشاه بهره ديدي، هرچند رمضاني قوشيق هرات نينگ خوش ذوق اهالي سي نينگ مدنيتي جمله سيدن دير اما بو ييل كرونا ويروسي بو عنعنه ني كمرنگ قيلگن.بهره جنابلري بو عنعنه هرات اهالي سي اوچون، اوتميش ده حيات كيچيرگن انسان لر صفا و صميميتي و قديمي عرف و عادت لرگه بها بيريش دن درك بيرر ديب ايتكن.

هرحالده اگر حاضر يا اوتميش ده هرات كوچه لري و محله لريده ياشلر رمضاني قوشيق اوقيب مردم ني كونگلي ني شاد ايترديلر، يالغيز قشاق و كمبغل ياشلر ايمس لربلكه بو عنعنه اشتراك چي لري بونداي ايشلري بيلن ينگي نسل گه قديمي عرف و عادت لرني انتقال بيريش مسوليتي ني هم بجره ديلر.