IMG_02342

قهوه‌سرای بانوان؛ پاتوقی برای هم‌سخنی جوانان در شبرغان

محمدجان آریا

04 December 2019

حدود یک سال پیش رستورانی ویژۀ بانوان به شکل کافه،‌ توسط ملالی مبارز احمدی در شهر شبرغان مرکز ولایت جوزجان ساخته شد و این نخستین گامی بود در شبرغان که یک بانو هم خود را و هم چند بانوی دیگر را وارد بازار رستوران و کافه‌‌داری نمود.

کافه بانوان در نخست ویژۀ بانوان بود و تنها برای نوشیدن قهوه، بازی شطرنج ، اختلاط بانوان و فروش لوازم بهداشتی بانوان اختصاص داشت، حالا بعد از گذشت یک‌سال کافه بانوان گسترش یافته است و با فضای بزرگ ، گرم و صمیمی میزبان تمام جوانان اعم از دختر خانم‌ها و هم از آقایان است، و در پهلوی قهوه و دیگر نوشیدنی‌های کافه‌ای، بخش سرویس غذا را نیز فعال نموده است و گاه‌گاهی برنامه‌های فرهنگی نیز در این کافه برگزار می‌شود.

ملالی مبارز احمدی در ارتباط به ایجاد قهوه‌سرای بانوان به خبرگزاری نشانه می‌گوید:

“در نخست با یک‌صد و پنجاه هزار افغانی کار خود را شروع کردیم و از این‌که هیچ‌جای برای برقراری ارتباط میان دخترخانم‌ها نبود؛ چنین ضرورتی باعث شد تا این کافی‌شاپ را بسازیم. تا هم جایی باشد برای اختلاط و برقراری روابط میان دخترخانم‌ها و هم مکانی برای تبادل دیدگاه و اندیشه‌های بانوان جوان..”

در پهلوی دیگر مشکلات ، خرید لوازم بهداشتی مخصوص خانم‌ها نیز مشکل  بزرگی برای بانوان افغانستان به شمار می‌رود. چون معمولن لوازم بهداشتی در دکان‌های فروخته می‌شود که مردها فروشنده‌‌اند، جامعه سنتی و بستۀ افغانستان  و دیدگاه مردم باعث شده است تا دخترخانم‌ها کم‌تر به فروشگاه‌های لوازم بهداشتی بروند که فروشنده‌های آن مرد‌اند.

در این ارتباط بانو مبارز می‌گوید:” ما در پهلوی قهوه و سرویس غذا، لوازم بهداشتی مخصوص بانوان را نیز عرضه می‌کنیم تا بانوان با خیال راحت بتوانند از قهوه‌سرای ما لوازم مخصوص خود را به آسانی به دست بیاورند.”

قهوه‌سرای بانوان در پهلوی کارهای روزانۀ خویش، از نشست‌های فرهنگی، سیمنارها و از دیگر نشست‌های ارتباط جمعی نیز پذیرایی می‌کند.

با ایجاد قهوه‌سرای بانوان در شبرغان مشتری‌های این کافه، روز به روز بیش‌تر شد و صحن کافه گنجایش تمام مشتریانش را نداشت، همین باعث شد که ملالی مبارز احمدی به فکر این بیافتد که جای بزرگ‌تری را اجاره کند تا بتواند در پهلوی بانوان از آقایان نیز میزبانی کند.

او می‌گوید:” بنابر تقاضای جوانان، کافه‌ای خود را شکل رستوران – کافه درآوردیم تا هم بتوانیم از بانوان و هم از آقایان پذیرایی کنیم.”

حالا قهوه‌سرای بانوان در پهلوی کارهای روزانۀ خویش، از نشست‌های فرهنگی، سیمنارها و از دیگر نشست‌های ارتباط جمعی نیز پذیرایی می‌کند.

ملالی مبارز احمدی در اراتباط به پرسشی که آیا تا اکنون از نهادهای دولتی یا غیر دولتی با آن‌ها هم‌کاری مادی و یا معنوی صورت گرفته است با انتقاد شدید می‌‌گوید:

” از روزی که برای نخستین‌بار کافه را با دیگر دخترها باز کردیم. هیچ نهاد دولتی و یا غیر دولتی با ما هم‌کاری نکرده است. تنها خود ما بار خود را تا این‌جا کشیده‌ایم. در جامعۀ مثل افغانستان کار کردن بانوان خیلی سخت است و یک بانو باید با ده‌ها مشکلات دست و پنجه نرم کند و هر لحظه و در هر قدم پیش‌رفت بانوان گرگ‌های ایستاده‌اند که مانع پیش‌رفت بانوان می‌شوند، با وجود تقاضای همکاری از نهادهای مربوط به توان‌مندسازی بانوان هیچ پاسخی دریافت نکردیم.”

ملالی احمد مبارز به این باور است که – “تنها ایستاد شدن بهتر از آن‌ است که در پهلوی گُرگ‌ها بیا‌یستیم”

بعد از ایجاد رستوارن بانوان در شهر شبرغان مرکز ولایت جوزجان، دو باشگاه فتنیس برای بانوان ، یک دکان خیاطی و یک دکان لوازم بهداشتی دیگر نیز توسط بانوان گشایش یافته است.

نفت، چاه‌های گاز، فابریکه‌های تولید گاز ، نیروگاه برق و مسیر ترانزیت تجارتی شبرغان را به یکی شهرهای کارگری در افغانستان تبدیل نموده است. در زمان شوروی سابق کارگرها از دیگر ولایات افغانستان به خاطر کار در فابریکه‌ها در شبرغان مسکن گزین شده اند و کالونی‌های کارگری را تشکیل داده اند که همین علت باعث شده است تا شهر شبرغان نسبت به دیگر ولایات شمال فضای بازتر برای فعالیت‌های فرهنگی و مدنی بانوان داشته باشد.

شیوا رضوانی یکی از مشتریان قهوه‌سرای بانوان به این باور است که نزدیک به ۴۵ فیصد از بانوان در نهادهای مختلف در شبرغان فعالیت دارند.

او می‌گوید:” جای چنین فضای به نام کافه در شبرغان خالی بود و از این‌که در شهر شبرغان خانواده‌ها به دختران خود اجازه فعالیت و کار می‌هند. خرسند است.”

اما بانو رضوانی در پهلوی خوش‌بینی که دارد می‌افزاید، از این‌که جامعۀ افغانستان برای زنان همیشه چالش برانگیز بوده است. هنوز دخترخانم‌ها در روستاها با مشکلات زیادی دست به گریبان اند و مسیر پیش‌رفت برای آن‌ها مساعد نیست.

حالا در قهوه‌سرای بانوان در پهلوی بانوان، آقایان نیز از خدمات این کافه- رستوارن مستفید می‌شوند.

ذکرالله یزدانی یکی از خبرنگاران محلی ولایت جوزجان و مشتری همیشه‌گی قهوه‌سرا به خبرگزاری نشانه می‌گوید:

” من هر روز بعد از این‌که از مصروفیت‌های کاری فارغ می‌شوم. برای از میان بردن خسته‌گی‌ها، کسالت‌های روزانه‌ام از طرف عصر به کافه بانوان می‌آیم و نوشیدن یک پیاله قهوه برایم حس عالی می‌دهد و هم‌چنان ارایه خدمات غذایی بانوان و برخورد محترمانۀ بانوان پیش‌خدمت با آقایان یکی از ویژه‌گی‌هایی است که آدم را امیدوار به آیندۀ فرهنگی این سرزمین می‌کند.”

برای فعلن در قهوه‌سرای بانوان ۷ بانو مصروف کار است، این قهوه‌سرا با داشتن فضا برای نشست ۶۰ نفر هم‎‌زمان، یک آشپزخانۀ مجهز، لابی، لوازم بهداشتی و مینوی نوشیدنی‌ها و مینوی غذایی، تنها جای برای هم‌سخنی و تبادل افکار میان جوانان در جوزجان به شمار می‌رود.