سیاست، بشرنینگ اجتماعی حیاتی نی تعریف لیدی و بیز اونی دایره سیده اوزی میزنی تعریف ایته آله میر.بو افاده بیلن، بیرجماعه ده حیات کیچیره یاتکان شخص، اولکه ده نمه رولی و نمه مسولیتی بارلیگی حقیده بیرقطار مساله لردن باخبر بولیشی شرط و اوز مسولیت نی بجریش اوچون اورنی قیسی درجه ده ایکنی و جماعه نینگ باشقه آدم لری بیلن قندای مناسبت لرگه ایگه ایکن لیگی انگلش کیرک.

اجتماعی حیات نینگ اساسی شرط لریدن بیری، اقتدار و قدرت مساله سی نی حل ایتیش دیر. در حقیقت سیاست، قدرت اولکه ده قندای تقسیم بولگنی آچیقلیدی، مردم نینگ حکومت بیلن علاقه سی قندای دیر، بو علاقه قدرت گه قندای تاثیر یتکزگن و قدرت نی تینگ سخلش اوچون قانونی و اجتماعی معیارلراولکه ده قندایین کیچماقده؟ سیاست نینگ بو وظیفه سی نه فقط سیاست نی افلاسلیک دن چیقاره دی بلکه حکومت و مردم ارا علاقه لر تینگ لیگی نی سخلیدی. مردم نینگ سیاسی و اجتماعی علاقه لریده تینگ لیک وتعادل، مردم اوچون دموکراسی، آزادلیک و حق حقوقلرینی سخلنیشی شرایطی نی مساعد ایته دی.

 سیاست او وقت افلاس بوله دی که شخصی مقصدلروسیله سی بولسه. سیاست بیراجتماعی پدیده دیرو اگرسیاست ، اولکه گه خذمت قلیش دن منع ایتیلسه، سیاست  استبداد و اوزباشمچه لیک خذمتی گه کیره‌دی. هرقندای جمعی پدیده اگر بیرشخص خذمتی گه بولسه تینگ لیک نی برهم بیریب و سیاست شخصی بولگن تقدیرده  ظلم و ستم جماعه ده حاکم بوله دی.

 انسانیت تاریخی، سیاست و حکومتدارلیک بویچه مردم رولی گه ضرورتی بار. شونی اوچون اجتماعی ترماق لر فعاللریدن بیری فیسبوک صحیفه سیده یازگن :« سیاست او وقت افلاس بوله دی که شخصی مقصد وسیله بولسه. هر بیر جمعی ایش اگر شخصی موضوع گه ایلنسه ثمره و تاثیراتی نی قولدن بیره دی. اجتماعی عدالت نی تامین لشتیریش اوچون سیاسی علم ضرور دیر. بیرشخص ، حق نمه ایکن لیگی نی بلیشی و قندای تامین لنیشی نی انگلشی لازم. حق نی تامین لنیشی اوچون سیاسی عقل و علم گه ضرورت بار. اگیر حق نی تامین لوچی کیشی عقللی بولمسه سیاست نی افلاس قیلیشی ممکن. عقللی سیاستچی مردم حقی و آزادلیک لریدن مدافعه ایتیش دایره سیده حرکت قیله دی.عقل سیزلیگ، سیاست نی قومی وشخصی منفعت وسیله سیگه ایلنتیریب مردم حقی دن مدافعه ایتیش بهانه سی بیلن مردم تقدیری بیلن اوینی دی و نتیجه ده سیاستچی نی رسوالیک و شرمنده لیک گه تارته دی.»

سیاست یتگی کینگ دیر، اما اونی تمثیل قیلوچی سی انسان لر دیرو دموکراسی بقاسی اوچون انسانی علاقه لر و سیاسی میل و رغبت اوچون مناسب مجال و وقت مساعد ایتیلشی لازم. بونگه مطابق بیزایککی خیل سیاستچی گه ایگه میز؛ بیری اوزی دن اوتیب مردم خذمت قیله دی و ینه بیری مردم دن اوتیب اوزیگه فکر قیله دی.سیاست افلاس دیب ایتلگنده، سیاست نینگ افلاس لیگی سیاستچی نینگ ناپاک فکر و عمل دن ایلدیز آله دی . افلاس سیاست، افلاس سیاستچی شخصیتی دن رنگ اله دی.

عموما آلگنده ایتیش ممکن که افغانستان خیل مه خیل قومی و مدنی تورلر اولکه سی دیر. بو مملکت ایچکی اوروش لرنی تجربه قیلگن. بو مملکت ده ایشگه یره‌یاتکان بیر تیزیم و یخشی حکومتدارلیک نی عمل ده تطبیق ایتیش بیلن موجود قیینتچلیک لر و ترتیب سیزلیک لر برطرف ایتیلیشی کوتیلردی ، اما بو اولکه ده ایگرمه ییل دموکراسی تمثیل بولیشی بیلن، کورینیشیدن سیاسی دکتورین نه فقط اوتمیش ده‌گی قیینتچلیک و ترتیب سیزلیک لرنی برطرف ایته آلمگن بلکه اوزی هم جدی مصیبت لرگه دچار بولگن.